O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti




Download 3,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet119/185
Sana18.05.2024
Hajmi3,18 Mb.
#241922
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   185
Bog'liq
2018-yil. s.muhamedova. oquv qollanma 0

Elektron kutubxona, Virtual 
kutubxona, e-kutubxona, e-library, digital library. 
Keyingi 
vaqtlarda virtual dunyo, virtual olam, virtual do`st kabi so`zlar paydo 
bo`ldi. Virtual so`zining ma'nosi bu tasavvur qilishdir. Virtual 
kutubxona bu odatdagi kutubxonaning abstrakt ko`rinishidir. Bu 
kutubxonaning kitoblari, jurnallari va ro`znomalari kitob javonlarida 
emas, balki kompyuter xotirasida joylashgan bo`ladi. Bu 
kompyuterda yoki kompyuter maxsus qurilmalarida raqamli 
formatda saqlanadigan ma'lumotlar to`plamidir. Bu: bosma audio
video va multimedia ma’lumotlaridir. Ma'lumotlar xajmiga qarab, 
174


serverlar bitta yoki tarmoq bilan bog`langan bir necha 
kompyuterlardan iborat bo`ladi.
G‘arb mamlakatlarida masalan, AQShda, kutubxonalarni 
avtomatlashtirish 60-yillardan boshlangan, kitoblarni kompyuterga 
kiritish orqali elektron kolleksiyalarni yaratish 1971-yildanoq bajarib 
kelinmoqda. Bizning mamlakatimizda Internet tarmog‘ining 1990-
yillarning oxiri – 2000- yillarning boshidan ommalashishi bugungi 
kunga kelib bizga elektron kutubxonalarni yaratib, mamlakatimiz 
aholisi va dunyo ahli bilan alishish imkonini bermoqda. Alisher 
Navoiy 
nomidagi 
Davlat 
Kutubxonasining 
kabi 
markaziy 
tashkilotlarning 
loyihalari, 
Internet 
tarmog‘ida 
tashabbuskor 
vatandoshlarimiz 
tomonidan 
yaratilgan 
va 
yaratilayotgan 
kolleksiyalar bunga misol. Bu loyihalarning bajarilish darajasi 
turlicha bo‘lib, bu albatta malakali mutaxassislarning bu jarayonlarda 
zamonaviy bilimlarni qo‘llagan holda ishtirok etganlari yoki 
etmaganlariga bog‘liq. Xalqaro standartlar va muvaffaqiyatli 
amaliyotlar (
best practice
) dan xabardorlik va ko‘p hollardagi 
vaziyatni tubdan yaxshilashi muqarrar. Shu maqsad yo‘lida elektron 
kutubxonalar konsepsiyasi, uning tamoyillari va xorijda to‘plangan 
tajribalar xususida so‘z yuritamiz. AQSh universitetlaridan biridagi 
"Elektron kutubxonalar" kursi talabalari ilmiy adabiyotdan ushbu 
atamaning 65ta ta’rifini to‘plab, umumiy xususiyatlarni ajratib 
olishdi. Unga ko‘ra elektron kutubxona: ma’lum jamoalar yoki 
jamoalar majmuiga xizmat qiladi. 

Download 3,18 Mb.
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   185




Download 3,18 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti

Download 3,18 Mb.
Pdf ko'rish