O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA
O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI
Kimyo-biologiya fakulteti
“Biologiya” kafedrasi
“Biologiya” mutaxasisligi IV kurs talabasi
DAVLATOVA GULShODA
kurs ishi
MAVZU: «Oqsillarni ajratib olish usullari va biosintezi»
Ilmiy rahbar: dost. Rashidov N.E.
Kafedra mudiri: dost. Rashidov N.E.
Buxoro 2014
Mundarija:
Kirish………………………………………………………………3
Oqsilning biologik xossalari……………………………………4-27
Oqsilning kimyoviy tarkibi…….………………………………4
Oddiy va murakkab oqsillar………….…………………..…….14
Oqsillarning strukturasi………………………………………..19
II. Oqsillar biosintezi……………………………………………..28-35
Oqsillarning ajratish uslublari………………………...……….36-43
Xulosa………………………………………….………………….44
Adabiyotlar ro’yxati…………………………………..……………45
Kirish
Oqsillar hujayra tarkibidagi organik birikmalarning asosiy qismini va umuman quruq moddasining yarmidan ko’pini 50-80% ini tashkil etadi. Oqsillar hujayradagi boshqa molekulalardan o’zlarining yuqori molekulyar massaga ega bo’lishlari va tarkibida azot atomlari tutishi bilan farq qiladi.
Oqsillarning tarkibi quyidagi: uglerod 50-54%, kislorod 21-23%, azot 15-17%, vodorod 6,5-7,3% va oltingugurt 0,5% ni tashkil qiladi. Oqsil molekulasiga 20 xil aminokislotalar kiradi.
Hujayrada oqsillar hayot uchun zarur xilma-xil vazifalarni bajaradi. Oqsillar hujayraning barcha komponentlari tashkil qiladi. U hujayraning qurilish-struktura materialidir.
Oqsillarning o’ziga xos xususiyatlaridan eng muhimi – ularning fermentativ funksiyasidir.
Oqsillar hujayra strukturalarining qisqarishida, gormonal jarayonlarning boshqarilishida, moddalarning tashilishida (transport), organizmlar uchun zarur bo’lgan immunitetlarning hosil bo’lishida va boshqa jarayonlarda faol ishtirok qilishadi.
Oqsillar murakkab tuzilishga ega bo’lgan yuqori molekulyar polimerlar bo’lib, ular asosan hujayradagi ribosomalarda sintez qilinadi. Oqsillarning murakkab holdagi biosintezini asosan nuklein kislotalar boshqaradi.
Tirik organizmlar hayotida muhim vazifani bajaruvchi yuqori molekulali biopolimer – oqsillarning tuzilishi va ularning sintezining boshqarilishini o’rganish maqsadida, bitiruv malakaviy ishimni bajarish uchun quyidagilarni rejalashtirdik:
| 