O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov

Download 8.76 Mb. Pdf ko'rish
bet	16/124
Sana	13.05.2023
Hajmi	8.76 Mb.
	#59367

1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 124

Bog'liq
MATERIALLARNI TEXNOLOGIK
Diplom scaner neew, Diplom tarjima, Mavzu Kabel liniyalarni montaj qilishni o, PhD Dissertatsiyasini rasmiylashtirish qoidalari, Мустаыил ишлар мавзуси, 4, Gidrologiya, Dars jadvali, оплатной Информация, Ro\'ziboy tayor, ILOVALAR, O’rta osiyoda beshta Davlatdan tashkil topgan, 4-ma'ruza, 2 mavzu Amon, shox

Materiallarning zarbga qarshilik ko’rsatishi deb
1.4. Materiallarning kimyoviy tarkiblari

Elastiklik – materialning kuch ostida shakli o’zgarishi va kuch
olinganidan keyin boshlang’ich shakl va o’lchamlariga qaytish
xossasidir. Material elastikligini yo’qotmaydigan eng katta kuchlanish
elastiklik chegarasi deb ataladi. Elastiklik qurilish materiallarining ijobiy
xossasi hisoblanadi. Misol tariqasida elastik materiallardan rezina,
po’lat, yog’och-taxtani aytish mumkin.
Plastiklik – materialning kuch ta’sirida yorilmasdan va darz
ketmasdan shakl va o’lchamlarini o’zgartirish hamda kuch olingandan
keyin o’zgargan shakl va o’lchamlarida qolish xususiyatidir. Bu xossa
elastiklikka qarama-qarshi. Qo’rg’oshin, gil qorishmasi, qizitilgan bitum
plastik materialga misol bo’ladi.
Mo’rtlik – materialning tashqi kuchlar ta’sirida shakli o’zgarmay
bir onda buzilish xossasidir. Mo’rt materiallarga tabiiy toshlar, keramik
materiallar, shisha, cho’yan, beton va boshqa shu kabilar kiradi.

18
Materiallarning zarbga qarshilik ko’rsatishi deb, zarb kuchlari
ta’siri ostida materialning yemirilishga qarshilik ko’rsatish xossasiga
aytiladi. Mo’rt materiallar zarb kuchiga chidamsizdir.
Materiallar qattiqligini aniqlashning bir necha usullari mavjud.
yog’och – taxta, beton qattiqligi namunalarga po’lat sharchani bosib
aniqlanadi
Eyilish deb, yedirilish va zarb birgalikda ta’sir qilganda
materialning buzilishiga aytiladi. Materialga bunday ta’sir yo’l
qoplamalari, pollar, bunkerlar va shu kabilardan foydalanishda sodir
bo’ladi. Materiallarning yeyilishga qarshiligi maxsus aylanadigan
barabanlarda sinab aniqlanadi.
1.4. Materiallarning kimyoviy tarkiblari
Materiallarning kimyoviy tarkiblari unga tegib turgan moddalar
ta’siri ostida kimyoviy o’zgarish xususiyatini ko’rsatadi. Materialning
kimyoviy xossalari juda xilma-xil bo’lib, ulardan asosiylari – kimyoviy
jihatdan turg’unligi va korroziya bardoshligidir.

Download 8.76 Mb.

1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 124

Download 8.76 Mb.

Pdf ko'rish