O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi farg„ona politexnika instiuti

O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O„RTA MAXSUS TA‟LIM VAZIRLIGI 

FARG„ONA POLITEXNIKA INSTIUTI 

“Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalarini 

ishlab chiqarish ” kafedrasi 

«Qurilish materiallari va buyumlari”
fanidan 
laboratoriya ishlari uchun

USLUBIY KO‟RSATMA

60720600 – Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi (qurilish), 60730700 –

Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish ta‘lim yo‘nalishi
uchun
Farg‗ona-2022

2

3
O„zbekiston Respublikasi Oliy va o‟rta maxsus ta‟lim
V a z i r l i g i

Farg‟ona politexnika instituti 


«Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalarini ishlab 
chiqarish » kafedrasi 


«Qurilish materiallari va buyumlari» 
fanidan 

laboratoriya ishlari uchun uslubiy 
ko„rsatma
60720600 – Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi (qurilish), 60730700 –
Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish ta‘lim yo‘nalishi
uchun
Institutning uslubiy
kengashida tasdiqlangan
(№ _____ majlis bayoni
______________2022y.)

4
Ushbu uslubiy ko‘rsatmada qurilish materiallarini laboratoriyada sinash

usullari bayon etilgan. Uskunalarning qisqacha tavsifi berilgan, hamda
laboratoriyada o‘tkazilgan sinovlar natijasini hisoblab chiqarish usullari
tavsiflangan.
Uslubiy ko‘rsatma Oliy o‘quv yurtlarining 60720600 – Materialshunoslik
va yangi materiallar texnologiyasi (qurilish),
60730700 – Qurilish materiallari,
buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish yo‘nalishlari bo‘yicha ta‘lim
olayotgan talabalarga mo‘ljallanilgan.
Kafedra
Qurilish fakultetining
yig‘ilishida tasdiqlangan
uslubiy komissiyasi tomo-
(№ ____ 2022y. majlis bayoni) nidan tasdiqlashga tavsiya
etilgan
(______________2022 y.
№______ majlis bayoni)
Tuzuvchi: dots.B.A.Otaqulov
Taqrizchi
dots. M.A.Mirzajonov

5
KIRISH 

Respublikamiz kapital qurilishining jadal rivojlantirishni eng muxim
sharti qurilish materiallarining sifatini oshirish, ulardan unumli foydalanish va
xossalarini yaxshilashdan iborat. Qurilishga keltirilgan turli-tuman qurilish
materiallari va buyumlarini laboratoriyada sinovdan o‘tkazmay turib ularning
samarali ishlatilishiga erishib bo‘lmaydi.
Quruvchi-muxandis qurilishining raxbari va qurilish ishlarining
tashkilotchisi hisoblanadi. SHuning uchun u hamma nomdagi qurilish
materiallarining xossalari va samarali ishlatilishi soxalarini, shuningdek ularni
laboratoriyada Davlat standartlarida ko‘zda tutilgan talablarga muvofiq sinash
usullarini bilishi zarur.
«Qurilish materiallari va buyumlari» faniga oid o‘quv dasturida qurilish
materiallari, buyumlari va tuzilmalarini tayyorlash usullari, ularning xossalari va
ishlatirilish soxalarini o‘rganish bilan birga, talabalarning laboratoriyalarda
amaliy mashg‘ulotlar bilan shug‘ullanishi xam ko‘zda tutilgan. Laboratoriya
ishlaridan asosiy maqsad – talabalarning nazariy darslarda mazkur fandan olgan
bilimlarini chuqurlashtirish, kengaytirish va mustahkamlashdir. Laboratoriya
mashg‘ulotlarida talabalar qurilish materiallarning xossalari hamda ularni
laboratoriyada sinash usullari, bu vaqtda qo‘llaniladigan asboblar, moslamalar,
mashinalar bilan,shuningdek, materiallar sifatiga qo‘yiladigan standartlar
talablari bilan tanishadilar.
Talabalar laboratoriya ishlarini bajarish vaqtlarida sinash natijalarini
laboratoriya ishlari daftariga yozib berishlari kerak. Jadvallarning tegishli
ustunlarida sinash natijalariga bog‘liq hisoblash ishlari yoritilishi, shuningdek,
sinash vaqtida foydalanilgan asbob-uskunalarning rasmlari daftarga sxema
tarzida chizilishi lozim. Har bir ish nixoyasiga yetgandan so‘ng daftarga
sinovdan o‘tgan materialning sifati standartdagi talablarga mos kelish-kelmasligi
to‘g‘risida xulosa yozib qo‘yilishi kerak.
Mazkur ko‘rsatma Qurilish fakultetining 60720600 – Materialshunoslik