139
17.1-jadval.
Turli guruh rudalarining tanlab eritish texnologiya
ko’rsatgichlari.
T/r
Ko’rsatgichlar
Rudalar guruxi
A
Kvars-li
B Loyli
V Sulfidli G
uglerodli
D
Surma-
li
1
Xom-ashyoda
Au miqdori, g/t
4,5
5,0
6,0
7,0
15-20
2
Yanchish
darajasi, mm.
-0,15
-0,3
-0,15
-,015
-0,10
3
Chiqindidagi
Au miqdori, g/t
-0,074
-0,074
-0,075
-0,074
-0,074
4
Sianlash
jarayoni
davomiyligi, s.
8
8
24
8
24
5
Quyultirgichlar
diametri, m
0,3
0,4
5,5
5,5
7,5
6
Sianlash
chiqindilaridagi
Au miqdori, g/t
0,3
0,4
5,4
5,8
8,2
7
Filtirlash
solishtirma
maydoni,
m
2
/(t×kun).
0,21
6,25
-
-
-
8
Qattiqligi
50
50
50
50
50
9
Namligi
2-2,5
2,5-3,5
2,0-3,0
3,0-4,0
2,5-3,0
11 Eng yirik ruda
diametri, mm
300-
1500
300-
1000
300-900
300-800 300-700
12 Yanchish oldi
diametri, mm
100-300 20-30
10-20
20-40
10-30
13
Zichligi, g/sm
3
,
t/m
3
2,3-3,5
2,0-3,0
3,0-4,0
2-3
3-3,5
14 Qattiqligi
2,6
2,7
2,6
2,7
2,6
140
Bu yerda:
A - guruh rudalari tanlab eritishda oson kechadi.
B - eritmaga Au tez o’tadi. Filtrlash jarayoni qiyinlashtiradi. NaCN –
ko’p sarf bo’ladi. Bu guruh qiyin texnologiyali rudaga kiradi.
V - Au sulfid minerallari tarkibiga chuqur singib joylashgan. Sinillab
eritish yuqori darajada bormaydi va oltin to’liq erimaydi. Bu guruh –o’ta
qiyin texnologiyali rudalarga kiradi.
G - bu jarayonda, sinil eritmaga o’tgan
oltin uglerod bilan
sorbsiyalanadi. Shuning natijasida oltin uglerod bilan chiqindiga chiqib
ketadi.
D - guruhdagi rudalardan surma minerallari ko’p. Surma sinilda
eriydi, oltin yuzasini qoplab, uning erishini sekinlashtiradi.
Bu shakldagi rudalardan oltinni ajratib
olish sxemalari murakkab
bo’lib, quyidagi jarayonlarni o’z ichiga oladi, gravitatsiyali boyitish,
flotatsiyalash,
kuydirish, bakteriyalar yordamida oksidlash, tanlab eritish
va quyish va boshqalar.
Oltintarkibli ruda va boyitmalarning odatiy sharoitda sianlash yo’li
bilan qayta ishlab bo’linmasligi, ularni oltin ajralish darajasini pasayishiga
olib keladi yoki sarf xarajatlarning oshib ketishiga
olib keladi va bunday
rudalar murakkab tarkibli yoki qiyin ajraluvchi rudalar deb nomlanadi.
16-Jadvalda bir necha OICHF sianlash jarayoni natijalari keltirilgan.
Ma’lumotlardan ma’lumki sianlash jarayoni uchun yaxshi sharoit
faqatgina kvarsli rudalar uchundir. Bu rudalarni sianlash tez kechib,
chiqindilar tarkibida oltin miqdori kam va ular
yaxshi filtirlanishi bilan
boshqalaridan ajralib turadi. Loy-gilli rudalarni sianlashda ham oltin
ajralish darajasi yuqori, ammo, sianli bo’tanalarning
tarkibidagi loyqa
ularni filtirlanishini qiyinlashtiradi va unda temir gidrooksidining uchrashi
bu kabi rudalarni qiyin ajraluvchi rudalarga kirishiga asos bo’ladi.
Sulfidli rudalar esa unda sulfidlarning oltin yuzasini qoplan olganligi
ularni murakkab tarkibligiga rudalarga mansub qiladi. Yanchish
jarayonida uning
yuzasi kam miqdorda ochiladi, shu sababdan u sianlash
jaryonida past darajada eriydi.
141
Uglerodli rudalarning sianlash jarayoni natijasida oltinni erishi bilan
birga ularning tabiiy sorbent ko’mirga shimilishi
kuzatiladi va natijada
ko’p miqdordagi oltin sianlash chiqindilariga o’tib ketadi.
