Oʻzbeкiston respubliкasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Kadirov axborot texnologiyalari

Download 10,08 Mb. Pdf ko'rish
bet	11/143
Sana	20.12.2023
Hajmi	10,08 Mb.
	#125484

1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 ... 143

Bog'liq
O zbeкiston respubliкasi oliy va o rta maxsus ta’lim vazirligi m

Mini kompyuterlar – oʻlchami va bajaradigan amallar hajmi
jihatidan kichik hisoblanadi. Bu turdagi kompyuterlarni ekrani
orqali boshqariladi. Ekran klaviatura vazifasini bajaradi. Bu turdagi
kompyuterlardan har xil ilovalar bilan ishlash, Internet tarmogʻdan
foydalanish uchun keng qoʻllaniladi.
2.1-rasm. Mini kompyuter
Portativ kompyuterlar (Notebook, Netbook) – bunday turdagi
kompyuterlaning ekrani va asosiy bloki birlashgan boʻlib mobil
foydalanishga juda qulay hisoblanadi. Portativ kompyuterlar hajmi
ancha ixcham boʻlib, u ekran, klaviatura va sichqoncha vazifasini
bajaruvchi qurilmadan iborat. Ularning qulaylik tomonlaridan biri
ham elektr energiyasidan va ichiga oʻrnatilgan batareyalarda ham
uzluksiz
(batareyani
har
safar
almashtirmasdan)
ishlash
mumkinligidir.
Bunda batareya quvvati energiyaga ulanishi bilan oʻzi zaryad
ola boshlaydi va u batareya bir necha yillarga moʻljallangan
boʻladi. Hozirda bunday noutbuklarni Apple, Acer, Toshiba, Asus,
Samsung, Lenovo va boshqa firmalar ishlab chiqarmoqda.
26

2.2-rasm. Nootebook kompyuter
Shaxsiy kompyuterlar – uyda va ish joyida turli masalalarni
yechishda foydalaniladigan kompyuterlar. Axborotlarga ishlov
berish tezligi va xotira tizimi ish faoliyatimizdagi oddiy
masalalarni yechishga yetarli hisoblanadi.
2.3-rasm. Shaxsiy kompyuter
Server kompyuterlar – bu turdagi kompyuterlar tarmoqdagi
foydalanuvchilarga xizmat koʻrsatish va tarmoqdagi boshqa
kompyuterlarga oʻz resurslarini taqdim etish uchun moʻljallangan.
Koʻp tarmoqlar serverlardan foydalanadilar. Server kompyuterlar
katta va yuqori quvvatli boʻlib, katta hajmdagi axborotlarni
ma’lumotlarni qayta ishlash uchun moʻljallangan. Server
kompyuterlar katta xonalarda yoki binolarda saqlanadi va moʻtadil
havo harorati sovutish tizimlari orqali nazorat qilib turiladi.
27

2.4-rasm. Server kompyuter
2.5-rasm. Super kompyuter
Super kompyuter – katta va eng kuchli kompyuter turi boʻlib,
katta xonalarni va ba’zida bir nechta qavvatlarni tashkil etadi.
Superkompyuterlar kriptoanaliz, molekulalarni modellashtirish, ob-
havo ma’lumotlarini bashoratlash va iqlim kartografiyasi sohasida
keng qoʻllaniladi. Superkompyuterlar hukumat ishlarida va
akademik ilmiy tadqiqotlarda yuqori texnologiyalar asosida keng
foydalaniladi
7
.
7
Faithe Wempen. Computing Fundamentals IC3 EDITION. John Wiley & Sons
Ltd, United Kingdom. 2014. P 13-16.
28

Superkompyuterlar juda katta tezlikni talab qiladigan va katta
hajmdagi masalalarni yechish uchun moʻljallangan tizimdir.
Hozirgi kunda Xitoy davlati tomonidan yaratilgan “Sunway
TaihuLight” nomli superkompyuter dunyodagi eng tezkor
hisoblanadi. Bu superkompyuter 93 petaflops (
15
93*10 ) hisoblash
tezligiga ega.

Download 10,08 Mb.

1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 ... 143

Download 10,08 Mb.

Pdf ko'rish