O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Mirsaidov, T. M. Sobirjonov nazariy mexanika

Download 6,14 Mb. Pdf ko'rish
bet	145/177
Sana	20.05.2024
Hajmi	6,14 Mb.
	#245516

1 ... 141 142 143 144 145 146 147 148 ... 177

Bog'liq
Nazariy Mexanika darslik

Qattiq jismning kinetik energiyasi
Qattiq jismning harakat miqdorining oʻzgarishi haqidagi teorema

energiyaning saqlanish qonuni
deb ataladi.
I.

DINAMIKA UMUMIY TEOREMALARINING QATTIQ JISMGA
TADBIQI.
Dinamika umumiy teoremalarining nazariy formulalarini mashina-
mexanizmlarga qoʻllash uchun mazkur ifodalarni qattiq jismnning turli
harakatlariga bogʻlab olish lozim. Sababi mexanik sistemaga chiqarilgan
tenglamalar qattiq jismning harakatiga qarab, turli shaklda soddalashadi. Shuning
uchun qattiq jismning barcha harakatlarini dinamik nuqtai-nazardan koʻrib
chiqamiz. Kinematika qismida oniy aylanish nuqtasi sifatida ixtiyoriy nuqta
olingan boʻlsa, dinamikada oniy aylanish nuqtasi sifatida faqat massalar markazi C
nuqta olinadi.
1.

Qattiq jismning ilgarilanma harakati.

Qattiq jismning ilgarilanma harakati xuddi moddiy nuqtaning harakatiga
mos boʻlib, barcha formulalar moddiy nuqta uchun chiqarilgan formulalarga
oʻxshash boʻladi, faqat uning massasi
m
emas, balki
M
olinadi. Masalan
qattiq
jismning harakat miqdori

,
(4.112)
bunda
jism massa markazining tezligi.
Qattiq jismning kinetik energiyasi

(4.113)

259
Qattiq jismning ilgarilanma harakati differensial tenglamasi
massa markazi
orqali ifodalanadi:
. (4.114)
Qattiq jismning harakat miqdorining oʻzgarishi haqidagi teorema
ilgarilanma
harakat uchun quyidagicha boʻladi:
(4.115)
Qattiq jism kinetik energiyasining oʻzgarishi haqidagi teorema
ilgarilanma
harakat uchun quyidagi koʻrinishga keladi:

(4.116)
Umumiy teoremalarning formulalari oʻzgarishsiz qoladi.

Download 6,14 Mb.

1 ... 141 142 143 144 145 146 147 148 ... 177

Download 6,14 Mb.

Pdf ko'rish