• Yechish. 1) Geometrik usul.
  • A. KESISHUVCHI KUCHLAR TA’SIRIDAGI MUVOZANAT




    Download 6,14 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet25/177
    Sana20.05.2024
    Hajmi6,14 Mb.
    #245516
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   177
    Bog'liq
    Nazariy Mexanika darslik

    A. KESISHUVCHI KUCHLAR TA’SIRIDAGI MUVOZANAT.
    Yassi jismning ta’sir chiziqlari bir nuqtada kesishuvchi kuchlar ta’siridagi 
    muvozanati moddiy nuqtaning muvozanatiga keltiriladi. Jismga ta’sir etayotgan
    kesishuvchi kuchlarni 3-aksiomaga asosan bir nuqtaga toʻplab, teng ta’sir etuvchi 
    vektor topiladi va (2.1) ga asosan nolga tenglanadi, ya’ni 
    =0 yoki
    = 0 . (2.6) 
    Oxirgi tengliklarni tekislikdagi Oxy oʻqlariga proyeksiyalab,
    = 0,
    = 0 (2.7) 
    yoki
    = 0,
    = 0. (2.8) 
    Demak, kesishuvchi kuchlar ta’siridagi yassi jism muvozanatda boʻlishi uchun, 
    kuch vektorlarining yigʻindisi - teng ta’sir etuvchi kuch nolga teng boʻlishi zarur, 


    38 
    yoki kesishuvchi kuchlarning koordinata oʻqlaridagi proyeksiyalarining yigʻindisi 
    nolga teng boʻlishi zarur. 
    Agar yassi jism uchta kesishuvchi kuchlar ta’sirida muvozanatda boʻlsa, 
    moddiy nuqta uchun aytilgan uchta kuch haqidagi teorema ham saqlanib qoladi. 
    Teorema: 
    Yassi jism parallel boʻlmagan uchta kuch ta’sirida muvozanatda boʻlsa, 
    kuchlarning ta’sir chiziqlari bir nuqtada kesishadi va kuch vektorlaridan qurilgan 
    uchburchak yopiq boʻladi. 
    Yuqoridagi maʻlumotlarni amalga tadbiq etamiz: 
    1-masala.
    Og‘irligi 100 N bo‘lgan bir jinsli shar o‘zaro α=60° burchak ostida
    joylashgan ikki tekislikka tiralgan holda muvozanatda turgan bo‘lsa, sharning 
    tekisliklarga ko‘rsatayotgan bosim kuchlari aniqlansin. 
    2.7-shakl. 
    Yechish. 1) Geometrik usul.
    Kuchlar uchburchagini quramiz va sinuslar 
    teoremasini qoʻllaymiz:
    2.8-shakl. 
    bu yerda α=30°, β=60°

    =
    , (1) 
    natijada 

    ·
    P =
    ·100 = 57,74 



    39 

    ·
    P =
    ·100 = 115,47 



    Download 6,14 Mb.
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   177




    Download 6,14 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    A. KESISHUVCHI KUCHLAR TA’SIRIDAGI MUVOZANAT

    Download 6,14 Mb.
    Pdf ko'rish