O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti




Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet109/176
Sana17.05.2024
Hajmi6,82 Mb.
#239848
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   176
Bog'liq
F.F. Rajabov, N.S. Atadjanova, N.A. Irmuxamedova Raqamli

Rastrning o‘lchamlari
. Piksellar o‘z o‘lchamlariga ega emasligi 
sababli, ular faqat monitor yoki printer kabi ba’zi turdagi qurilmalarga 
chiqarilgandagina real o‘lchamga ega bo‘ladi. Tasvirning haqiqiy 
o‘lchamlarini eslab qolish uchun tasvir fayllari ba’zan bitmapining 
o‘lchamlarini saqlaydi. Ruxsatliligi (rezolutsiya) – bu, ma’lum bir 
maydondagi elementlar soni. Rastr grafiklari haqida gapirganda, 
minimal element odatda piksel, maqsadli maydon esa bir dyuymdir. 
Shuning uchun rastrli grafik fayllarning odatda bir dyuymdagi 
piksellarda aniqlanadi. Tasvir fayllari kompyuter xotirasining katta 
hajmini egallaydi. Ba’zi rasmlar piksellar sonining ko‘pligi tufayli katta 
hajmdagi xotirani egallab, ularning har biri ham ma’lum miqdorda 
xotirani egallaydi.
Bitmap tasviri egallagan xotira hajmiga uchta parametr eng katta 
ta’sir ko‘rsatadi:
■ tasvir hajmi;
■ rangning bit chuqurligi;
■ tasvirni saqlash uchun foydalaniladigan fayl formati.
Rastrli tasvir faylining o‘lchamiga bevosita bog‘liqlik mavjud: 
tasvirdagi piksellar qanchalik ko‘p bo‘lsa, fayl hajmi shunchalik katta 
bo‘ladi. Rasm o‘lchamlari fayl hajmiga hech qanday ta’sir qilmaydi. 
Ruxsatliligi faqat tasvirlarni skanerlash yoki tahrirlashda fayl hajmiga 
ta’sir qiladi. Bit chuqurligi va fayl hajmi o‘rtasidagi bog‘liqlik juda 
oddiy. Pikselda qancha ko‘p bit ishlatilsa, fayl shunchalik katta bo‘ladi. 
Bitmap faylining o‘lchami rasmni saqlash uchun tanlangan formatga 
juda bog‘liq. Tasvir hajmi va bit chuqurligi kabi boshqa barcha narsalar 
teng bo‘lsa, tasvirni siqish sxemasi muhim ahamiyatga ega. Masalan, 
BMP fayli odatda PCX va GIF fayllaridan kattaroqdir ular o‘z navbatida 
JPEG faylidan kattaroq bo‘ladi.
Ko‘pgina rasm fayllari o‘zlarining siqish sxemalariga ega va 
qo‘shimcha ma’lumotlarni, eskizlarni oldindan ko‘rish ham o‘z 
ichiga olishi mumkin. Turli grafik formatlarining 8.1-jadvalda fayllar 
o‘lchamlari keltirilgan.


185
8.1-jadval.

Download 6,82 Mb.
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   176




Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 6,82 Mb.
Pdf ko'rish