LED printerlar.
Nurdiodli yoki LED (Light emitting diode)
printerlari (2.34-rasm) sifati va tezligi bo‘yicha boshqalardan, shu
jumladan lazerli printerlardan ham ustun turadi. Dastlab va ko‘p
yillar davomida bu texnologiya faqat “OKI” firmasi tomonidan
o‘zining nouxausi sifatida qo‘llanilgan, ammo yaqinda boshqa
ishlab chiqaruvchilar ham uning afzalliklarini qadriga yetib hamda
uni o‘zlarining bosma qurilmalarini ishlab chiqarishda joriy etishni
boshladilar.
Prinsipial jihatdan LED texnologiyasi lazer texnologiyasiga
o‘xshaydi. Ikkala holatda ham bosib chiqarish elementi nurga sezgir
rolikdir.
Lazer va LED texnologiyasi o‘rtasidagi farq faqat yorug‘lik
manbasida yotadi. Birinchi holda, bu oyna va linzalarning murakkab
to‘plamiga ega bo‘lgan yagona lazer manbayidan iborat. Asosiy element
– bu, ma’lum bir vaqtda ma’lum bir yo‘nalishda nurni aks ettiruvchi
aylanadigan ko‘pqirrali oyna barabandir. Tizimning murakkabligi tufayli
ishlab chiqaruvchilar uzoq vaqt davomida etarli bosma sifatiga erisha
olmadilar, ammo keyinchalik sifat o‘z analoglaridan ancha oshib ketdi.
2.34-rasm. LED printer.
82
2.35-rasm. LED printerda chop etish sxemasi: 1 – nurdiodli lineyka;
2 – selenli baraban; 3 – toner barabani; 4 – qog‘oz.
Nurning yuqori harakat tezligiga qaramay, lazer printerlari hali
ham ketma-ket deb tasnifanadi, ya’ni baraban bo‘ylab nurni ketma-ket
skanerlash orqali bitta nashr bir qatorning tasviri yaratiladi.
LED printerlar yorug‘lik manbasini konstruksiyasi lazerli printerlardan
farq qiladi (2.35-rasm). Lazerning o‘rnini boshqaradigan murakkab optik
tizimdan farqli o‘laroq, bu yerda barabanning fotosezgir qismiga uzunligi
teng bo‘lgan raqamli nurdiodlar manbayi joylashtirilgan.
LED manbayi fokusli linzalar orqali to‘g‘ridan to‘g‘ri baraban
yuzasiga porlab turadigan minglab individual LEDlardan iborat.
Shunday qilib, nashir bir qatori tasviri har takt impulsida davimida
yaratiladi, bu esa sahifadagi tasvirni hosil qilish vaqtini sezilarli
darajada kamaytiradi. Bundan tashqari, ushbu texnologiya lazerga
qaraganda ancha kichikroq o‘lchamdagi nuqtalarni olish imkonini
beradi (lazer boshchasi 60 mkm o‘lchamdagi nuqtalarni hosil qilishga
qodir, LED manbayi esa 34 mkm bu ko‘rsatkichni erishishga imkon
beradi). Shunday qilib, tasvir va matnning nozik detallarini yaxshiroq
bosib chiqarish sifatiga erishiladi.
Yorug‘lik manbasining konstruksiyasi xususiyatlaridan kelib
chiqqan holda, LED texnologiyasi bir qator aniq afzalliklarga ega:
■ LED chiroqning harakatlanuvchi qismlari yo‘qligi sababli,
bunday printerlarning ishonchliligi lazerli printerlarga qaraganda
beqiyos yuqori va ishlab chiqaruvchilar ushbu elementga umrbod
kafolat beradi;
■ Skanerlashning chiziqliligi saqlanadigan aniq barabanning
maksimal ruxsat etilgan aylanish tezligi bilan cheklangan lazer
83
printerlaridan farqli o‘laroq, LED texnologiyasiga asoslangan printerlar
yuqori tezlikda ishlashi mumkin va chiqish tezligi tanlangan chop etish
rezolutsiyasiga bog‘liq emas;
■ Konstruksiya soddaligi butun bosib chiqarish moslamasining
umumiy o‘lchamlariga ham ta’sir qiladi – bunday printerlar ancha
ixchamdir.
Yaqin vaqtgacha LED chiroqlarning nuqtalar zichligi unchalik
yuqori emas edi va 300 dpi gacha bo‘lgan o‘lchamlar bilan chop etishni
ta’minlay olardi. Endi printerlar 600 va hatto 1200 dpi qatorli rezolutsiya
bilan taklif etilyapti. Shu bilan birga, bu nur chizg‘ich (lineyka)lariga
kompaniyaning umrbod kafolati berilib, ya’ni bir nechta LED ishlamay
qolsa ham, u yangisi bilan almashtiriladi.
Birinchi LED printerlarning yana bir kamchiligi bor. Chizg‘ich
(lineyka)dagi LED chiroqlar ko‘pincha notekis porlashi (nur chiqarishi).
Matnni chop etishda bu ta’sir etmaydi, chunki harfar ichidagi
yorqinlikdagi farq harfar va qog‘oz o‘rtasidagi farqdan ancha kam,
ammo diagrammalar hamda boshqa tasvirlarni chop etishda bu sezilarli
bo‘lar edi. Zamonaviy LED chizg‘ichlarda yaxshi luminesans bir xillik
ta’minlangan. Bundan tashqari, ulardagi LED chiroqlar o‘zgaruvchan
yorqinlik bilan porlashi mumkin, ya’ni shakllangan tasvirning har
bir nuqtasi nafaqat pigmentli yoki pigmentli bo‘lmasligi mumkin;
nurdiodning yorqinligiga va shunga mos ravishda barabandagi zaryadga
hamda bu nuqtaga tortilgan tonerga qarab, bu joydagi chop etish boshqa
yorqinlik darajasiga ega bo‘lishi mumkin. Ushbu yondashuv, ayniqsa,
rangli tasvirlarda yarim tonna va soyalarni ko‘rsatishni sezilarli darajada
yaxshilaydi.
LED texnologiyasining afzalliklari rangli bo‘lgani kabi monoxromda
sezilmaydi. Aslida, rangli chop etish uchun to‘rtta qatlamli toner
kerak bo‘ladi. Bunga bosib chiqarish mexanizmini to‘rt marta (har bir
rang uchun) takrorlash yoki turli xil rangdagi to‘rtta qatlamli tonerni
ketma-ket qo‘llash orqali qog‘ozni bir xil mexanizm orqali to‘rt marta
o‘tkazish orqali erishiladi. Bunday holda, bir varaq uchun chop etish
vaqti to‘rt barobar ortadi, shuning uchun bu usul tezda operativ rangli
chop etish uchun samarali emas. Aksincha, u uy sharoitida chop etish
foydalanuvchisiga mo‘ljallangan bo‘lishi mumkin.
84
Ofisdan foydalanish uchun, albatta, mexanizmlar sonini
ko‘paytirish va varaqni bir o‘tishda chop etish kerak. LED paneli,
mexanik skanerlash tizimiga ega lazerga qaraganda, ancha arzon,
ishonchli va ixchamroq. Shuning uchun, masalan, LED bosib chiqarish
texnologiyasidan foydalanadigan “OKI” rangli printer modellari bir xil
sinfdagi raqobatchilarga qaraganda ancha ixchamdir.
|
