1.2.3. Video ma’lumotlar
Video
(lotinchada video – “men ko‘raman”) – har xil yozib olish
texnologiyalari, vizual yoki audiovizual materiallarni qayta ishlash, uzatish,
saqlash va ijro etish, shuningdek, teledastur yoki film ning haqiqiy video
materialining umumiy nomi. Shu jumladan, jis moniy muhitda yozib
olingan videotasma, videodisk va boshqalar. Ularning kinematografiyadan
farqi shundaki, u yozib olish yoki ko‘paytirish uchun filmdan boshqa har
qanday vositadan foydalanadi. Rasmga olish va raqamli kino proyektorlarida
raqamli texnologiyalarning tobora kengayib borishi natijasida, video va kino
o‘rtasidagi chega rani qisqartirdi.
14
Raqamli video-kompyuter o‘yinlaridan tashqari, shaxsiy komp -
yuterlardan foydalanishning eng resursli sohasi bo‘lib, u video tasvir
bo‘lgan katta hajmdagi ma’lumotlarni qayta ishlash zarurati va
ma’lumotlarni uzatish tezligiga yuqori talablar qo‘yadi. Kompyuter
texnologiyalari sohasidagi jadal taraqqiyot videoni qayta ishlashga
olib keldi. Bu uy kompyuterlarida va shaxsiy kompyuterlarida bo‘lishi
mumkin. U bir qator omillar bilan bog‘liq video yozish texnologiyasining
raqamli kodga o‘tishi. Bu raqamli tasvirni qayta ishlashning eng qiyin
bosqichidan – analog signalni raqamlashtiradi. Barcha zamonaviy
videokameralar tasvirni raqamli shaklda yozib oladi, bu sizga ma’lumot
oqimini kompyuterga to‘g‘ridan to‘g‘ri kiritish imkonini beradi.
O‘z navbatida, zamonaviy shaxsiy kompyuterlarning parametrlari
(birinchi navbatda, protsessorning yuqori tezligi, katta hajmdagi operativ
xotira, videokartalar va video kartalarning yuqori ishlashi, qattiq
disklarning katta hajmi) tez va samarali ishlash imkonini beradi. Maxsus
video tahrirlash dasturlari yordamida video signalni qayta ishlaydi.
Video ma’lumotlarini samarali siqish uchun yaqinda ishlab chiqilgan
algoritmlar yakuniy video mahsulotni ixcham saqlash vositalariga –
raqamli disklarga (DVD) yozib olish imkonini beradi.
Hozirgi vaqtda raqamli video bir qator sohalarda faol
qo‘llanilmoqda (shu jumladan DVDda ko‘p kanalli audio qo‘llab-
quvvatlanadigan yuqori sifatli to‘liq metrajli videolarni chiqarish).
Bu filmlarni uy kinoteatrlarida ham, kompyuter va video pleyerlarda
ham ko‘rish mumkin, video yozuvlar bo‘laklari turli xil o‘quv
dasturlarida, multimedia taqdimotlarida va elektron nashrlarda (virtual
entsiklopediyalar, ma’lumotnomalar) faol ishlatiladi. Deyarli har bir
yirik muzey yoki san’at galereyasi o‘z multimediali qo‘llanmasiga ega.
Raqamli videodan foydalanishning yana bir sohasi havaskor kinoda.
Video yozib olish texnologiyasi soddalashtirilishi, uni tahrirlanishi va
ijro etilishi, video materiallar sifatining oshishi bilan butun dunyodagi
kino havaskorlari soni keskin osha boshladi.
Animatsiyaning videodan farqi shundaki, videoda haqiqiy foto-
suratlar, animatsiyada esa qo‘lda chizilgan rasmlar ishlatiladi. Bu
jihatdan animatsiya multfilmlarga yaqin. Farqi shundaki, karikaturachi
rassom multfilmning atigi 1 soniyasini suratga olish uchun 24 ta rasm
15
chizishi kerak, agar multfilm qo‘g‘irchoq bo‘lsa, qo‘g‘irchoqning o‘rni
24 marta o‘zgaradi. Faqat shu holatdagina, filmni ijro etishda uzluksiz
harakat effekti olinadi.
|