• 6.2. Kompyuter grafikasining asosiy tushunchalari
  • O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti




    Download 6,82 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet87/176
    Sana17.05.2024
    Hajmi6,82 Mb.
    #239848
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   176
    Bog'liq
    F.F. Rajabov, N.S. Atadjanova, N.A. Irmuxamedova Raqamli

    *.jpg
    yoki 
    *.gif
    formatida saqlanishi mumkin;
    • 
    Chizmalar, rasmlar va fotosuratlar galereyasi. Bunday rasmlar 
    odatda 
    *.jpg
    yoki 
    *.gif
    formatida yoziladi. Ayniqsa, yuqori sifatli 
    fotosuratlar (odatda rasmlarning reproduksiyalari) Kodak tomonidan 
    ishlab chiqilgan 
    *.cdr
    formatida yozib olinadi. Bunday fotosuratlar 
    juda yuqori sifatga ega, lekin juda katta hajmni egallaydi;
    • 
    Raqamli fotografiya. An’anaviy kinokameralardan farqli 
    o‘laroq, raqamli kameralar tasvirni magnitplyonkaga emas, balki fesh-
    xotira kartasiga yozib oladi. Raqamli kamera tomonidan yozilgan 
    kadrlar soni xotira hajmiga va fotosuratning o‘lchamlariga bog‘liq. 
    Ruxsat (rezolutsiya) qanchalik baland bo‘lsa, tasvir sifati shunchalik 
    yuqori bo‘ladi, lekin diskda yoki xotira chipida kamroq rasmlarni 
    saqlash mumkin.
    6.2. Kompyuter grafikasining asosiy tushunchalari
    Kompyuter monitor ekranidagi tasvir alohida nuqtalardan qu rilgan. 
    Kompyuter grafikasidagi asosiy tushunchalardan biri bu rezolyutsiyadir.
     Ekran o‘lchami –
    birlik uzunlikdagi tasvirning piksellar (nuqtalar) soni 
    bilan belgilanadi (Dots Per Inch (dpi) – dyuymdagi(2,541 sm) piksellar soni). 
    Ekran o‘lchamlari monitorning xususiyatlariga va kompyuterning operatsion 
    tizimi va video adapter sozlamalariga bog‘liq.
    Ekran o‘lchamlari ekrandagi gorizontal va vertikal piksellar soniga 
    qarab belgilanadi. Standart ekran o‘lchamlariga misollar quyida 
    keltirilgan: 1024x768 yoki 1680x1050 (keng ekranli monitorlar 
    uchun). Monitorning o‘lchami qanchalik katta bo‘lsa, sifatli grafiklarni 
    ko‘rsatish uchun ruxsat shunchalik yuqori bo‘ladi. Masalan, 17 dyuymli 
    monitorlar odatda 1280 x 1024 piksel, 24 dyuymli displeylar esa 1680 x 


    153
    1050 pikselga ega. Zamonaviy monitorlar Full HD video ko‘rish uchun 
    1920x1080 pikselni qo‘llab-quvvatlaydi.
    Bosib chiqarish moslamasining (printer) ruxsati (rezolutsiyasi) 
    uzunlik birligiga chop etilgan nuqtalar soni bilan belgilanadi. Printer 
    sozlamalari, o‘z navbatida, apparat xususiyatlari bilan belgilanadi, ular 
    turli printer modellari uchun farq qiladi. Masalan, lazerli printer 300 
    dpi aniqlikda tasvirni chop etishi mumkin, inkjet (purkavchi) printer 
    esa rangli tasvirni atigi 150 dpi tezlikda chop etadi. Ba’zi professional 
    printerlar 1200 dpi va undan yuqori hajmdagi tasvirlarni chop etishi 
    mumkin. Shuning uchun tasvirni chiqarish uchun tayyorlashda bosib 
    chiqarish moslamasining o‘lchamlarini hisobga olishingiz kerak. 
    Tasvirning bir dyuymida qanchalik ko‘p piksel bo‘lsa, chop etishda har 
    bir nuqtaning ko‘rinadigan o‘lchami qanchalik kichik bo‘lsa, rasmning 
    sifati shunchalik yuqori bo‘ladi, chunki rang o‘tish chegaralari 
    ko‘rinmas bo‘lib qoladi, tasvirning konturlari silliq va piksellash 
    ko‘rinmaydigan bo‘ladi. Piksellashtirish effekti deb, tasvirni alohida 
    piksellarga ajratishga aytiladi.
    Bosma nashrlarni chop etish uchun kamida 300 dpi nuqta tasvir 
    o‘lchamlari kerak. Internetda nashr qilish yoki oddiygina kompyuter 
    ekranida ko‘rsatish uchun mo‘ljallangan ekran grafiklari uchun 72 dpi 
    yetarli.
    Rasmning o‘lchami dastlab grafik muharrirda o‘rnatiladi va fayl 
    bilan birga saqlanadi. Rasmning o‘lchamini o‘lchash birligi tasvir 
    yaratilgan yoki tahrirlangan grafik muharrir tomonidan boshqarilishi 
    mumkin bo‘lgan har qanday uzunlik o‘lchovlari (millimetr, santimetr, 
    dyum, metr) bo‘lishi mumkin.
    Shunday qilib, muhimi tasvirni yuqori sifatli to‘liq rangli chop etish 
    uchun uning o‘lchamlari va yuqori piksellar sonini talab qiladi. Tasvirni 
    kompyuter ekranida ishlatish uchun faqat uning piksellardagi o‘lchami 
    muhim (kengligi tasvir balandligiga ko‘paytiriladi).

    Download 6,82 Mb.
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   176




    Download 6,82 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

    Download 6,82 Mb.
    Pdf ko'rish