O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti




Download 7,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/251
Sana07.06.2024
Hajmi7,63 Mb.
#261339
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   251
Bog'liq
biologiya majmua

Dj, D. Bernal
«Hayotning fizik qonunlari» maqolasida organik 
moddalar okean suvida yeritma holatda bo’lgan, keyinchalik ularning konsentratsiyasi shunchalik 
oshganki, oqibatda hayot uchun polimyer va makromolekulalar hosil bo’lgan. Bunday jarayonning 
kechishida okean suvining qirg’oqqa toshishi va qaytishi muhim rol o’ynagan. Organik 
birikmalarning 
dengiz 
va 
chuchuk 
suv 
loyqalari 
bilan 
aralashuvi 
organik 
moddalar 
kondensatsiyasining kuchayishiga va makromolekulalar hosil bo’lishiga yordam bergan. 
Hozirgi vaqtda yerda mavjud barcha organik moddalar biogen yo’l bilan, yani tirik 
organizmlarda sodir bo’ladigan fotosintez va xemosintez natijasida vujudga kelgan. Hayotdan nom 
nishon bo’lmagan qadimgi davrlarda esa bunday moddalar abiogen yo ‘l bilan paydo bo’lishi tabiiy bir 
hol edi. 
Oparin gipotezasiga muvofiq, Yerda hayot paydo bo‘lishi bir necha bosqichga bo‘linadi. hayot 
paydo bo‘lishidagi birinchi bosqich turli moddalarning ximiyaviy evolyutsiyasi natijasida oddiy 
molekulalardan iborat organik moddalar paydo bo‘lishi bilan izohlanadi. Birinchi bosqich haqiqatdan 
ham Yerning tarixiy rivojlanishida ro‘y berganligini radioastronomiya yutuqlari asosida bevosita 
isbotlash mumkin. Keyingi yillarda olingan ma’lumotlarga ko‘ra, yudduzlar olamida uglyerodning 
xilma-xil birikmalari, ayniqsa farmaldigit, sion va uning mahsulotlari ko‘plab uchraydi. Bu 


ma’lumotlarning o‘zi organik moddalar obiogen yo‘l bilan vujudga kelishi mumkinligini va jarayon 
faqat hayot paydo bo‘lguncha emas, hatto Yer va boshqa sayyoralar shakllanguncha ham ro‘y 
berganligini isbotlaydi. 
 
2.Biogenezning asosiy bosqichlari va ularni tajriba orqali modellashtirish.
Era va davrlar 
Organik moddalarning abiogen usulida paydo bo‘lishi faqat nazariy jihatdan emas, balki amalda 
ham isbotlandi. Masalan, Amerikalik olim 
Miller
dastilabki Yer atmosferasida ko‘proq uchragan deb 
taxmin qilgan ammiak, metan, vodorod va suv bug‘ini shisha kolba ichiga joylashtirib, undagi 
tempiraturani 80 gradusga yekazib, apparatning kengroq qismi kolbalarga kavsharlangan elektrodlar 
orqali elektr zaryadlari berilsa, kolbadagi suyuqlikning rangi o‘zgarib, aminokislotalar va boshqa 
organik moddalar hosil bo‘lganligini aniqlagan. 
Olimlardan 

Download 7,63 Mb.
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   251




Download 7,63 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat instituti

Download 7,63 Mb.
Pdf ko'rish