tashkilotni idora qiluvchi;
faoliyat turlarini muvofiqlashtiruvchi;
qaror va buyruqlarning bajarilishini nazorat qiluvchi kuchli qurol deb ataydi.
Bu fikrlar hozirgi kunda ham boshqarish fani asosida yotadi.
Anri Fayolning boshqarish tamoyillari:
1. Mehnat taqsimoti. Ihtisoslashuv natijasida kop
miqdorda va yuqori sifatli
mahsulot ishlab chiqariladi. Bunga e'tibor qaratilishi lozim bolgan maqsadlar
sonini keskin qisqartirish evaziga erishiladi.
2. Vakolat va mas'uliyat. Vakolat - bu buyruy berish uchun berilgan huquq.
Mas'uliyat esa buning aksi. qayerda vakolat berilgan bo’lsa, usha erda mas'uliyat
vujudga keladi.
3. Intizom. Intizom rahbar bilan hodim o’rtasida o’zaro hurmatni, quloq solishni
talab qiladi. Shartnomalarning so’zsiz bajarilishini taqozo etadi.
4. Yakkaboshchilik. Hodim bevosita boshliqidan buyruq olishi kerak.
5. Yonalishni bir hilligi. Yagona maqsad doirasida faoliyat korsatayetgan har bir
guruh, yagona reja asosida ishlashi va bita rahbarga ega bolishi kerak.
6. Shahsiy manfaatlarni umumiy manfaatlarga bo’ysundirish.
Alohida hodim
yoki guruhning manfaatlari bir-biriga zid kelmasligi kerak.
7. Hodimlarni taqdirlash . Hodimlarning ishonchini qozonish va ularning
hamdardligini oshirish uchun ularga adolat yuzasidan barcha
mehnatiga haq tolash
lozim.
8. Markazlashish. Barcha ishlarni markazdan turib boshqarish.
9. Boshqarishdagi ierarxiya. Bunda quyi daraja yuqoridan nazorat qilinadi va
yuqoriga boysunadi.
10. Tartib. Hamma o’z o’rnida bolishi va o’z burchini ado etishi lozim.
11. Adolat. Tashkilotda adolatning hukm surishi - bu qonunning
ustuvorligi bilan rahmdillikning uyg’unlashuvi.
12. Hodim uchun ish joyining doimiyligi. Yuqori darajadagi qo’nimsizlik
tashkilot faoliyati samaradorligini pasaytiradi. O’z
ish joyini mustahkam egasi
bolish harakatida bo’lgan oddiy rahbar bir joyda muqim ishlashni istamaydigan
iste'dodli rahbardan ming chandon yaxshi.
13. Tashabbus. Tashabbus - bu tom ma'noda
rejani ishlab chiqish va
uning o’z vaqtida bajarilishini ta'minlashdir.
14. Korparativ ruh. Ittifoq - bu kuch. U esa hodimlar o’rtasidagi jamjihatlikning
va manfaatlarning hamoxanglashuvi natijasi bolishi mumkin.
