|
Namuna:
“
Nitrat kislota ishlab chiqarishBog'liq 6399d51a81c9cNamuna:
“
Nitrat kislota ishlab chiqarish
” mavzusiga oid
“Venn
diagrammasi”
Ammiak
Nitrat kislota
1. Rangsiz, o‘tkir hidli gaz, suyuqlanish
temperaturasi -33
o
C. Suvda erib, ammoniy gidroksid
(NH
4
OH) hosil qiladi. Ammiak 900
o
C dan yuqori
temperaturada qizdirilganda havo kislorodi ta’sirida
oksidlanib suv bug‘i bilan elementar azotga
parchalanadi.
Katalizatorlar
ishtirokida
800
o
C
temperaturada oksidlanib, suv bug‘i bilan azot (I)-
oksid hosil (N
2
O) qiladi.
2. Ammiak yoki uning suvdagi eritmasining
kislotalar
bilan
reaksiyaga
kirishishi
natijasida
ammoniy tuzlari hosil bo‘ladi:
NH
3
+ HNO
3
NH
4
NO
3
– ammoniy nitrat yoki
ammiakli selitra
NH
3
+ HC1
NH
4
C1 – ammoniy xlorid
3. Ammiak xalq xo‘jaligining turli sohalarida ko‘p
ishlatiladi.
4. Ammiak olishning asosiy usuli vodorod bilan
azotdan olishdir: N
2
+ 3H
2
2NH
3
+ Q
1. Nitrat kislota azotni kislorod bilan eng
muhim birikmasidir. Nitrat kislota o‘tkir hidli,
kutbli rangsiz suyuqlikdir, uning t
o
qaynash =
84
o
S, t
suyuq. = -42
o
C ga teng. 100%-li
kontsentrlangan nitrat kislotani zichligi - 1,52
g/sm
3
.
2. Nitrat kislota suv bilan har qanday nisbatda
aralashadi. Sanoatda odatda tarkibida 68% HNO
3
bo‘lgan, zichligi 1,4 g/sm
3
, t
o
qaynash = 120,5
o
S
ga teng kontsentrlangan nitrat kislota ishlatiladi.
68% nitrat kislota azeotrop bo‘lib, uning qaynash
temperaturasi tarkibida bo‘lgan komponentlariga
nistbatan yuqori bo‘ladi.
3. Nitrat kislotada azotni valentligi 4 ga teng,
oksidlanish darajasi esa +5. Hozirgi vaqtda NO
3
-
-
ionida azot atomi kislorod atomi bilan uchta
- va
bitta
- bog‘lar bilan bog‘lanib, bunda
- bog‘
butun NO
3
-
-ioni bo‘yicha taqsimlanganligi
aniqlangan.
Ammik va nitrat kislota azotning muhim birikmalari hisoblanadi. Suvda yaxshi eriydi. Ular mineral o‘g‘itlar ishlab
chiqarishda, tibbiyotda, bo‘yoqlar olishda ishlatiladi.
|
| |
