4
1-amaliy mashg‘ulot
Mavzu: Standartlashtirish haqida asosiy tushsunchalar
Mashg‘ulotning maqsadi:
talabalarga standartlashning fan sifatida asosiy
mohiyati, maqsadi va vazifalarini o‘rgatish.
Standart so‘zi inglizcha “Standard” so‘zidan olingan bo‘lib, me’yor, o‘lcham,
andoza degan ma’nolarni bildirib me’yoriy hujjat nomi bilan yuritiladi.
Standart
- bu ko‘pchilik manfaatdor tomonlar kelishuvi asosida ishlab
chiqilgan va ma’lum sohalarda eng maqbul darajali tartiblashtirishga yo‘naltirilgan
hamda faoliyatning har xil turlariga yoki natijalariga tegishli bo‘lgan umumiy va
takror qo‘llaniladigan qoidalar, umumiy qonun-qoidalar, tavsiflar, talablar va usullar
belgilangan va tan olingan idora tomonidan tasdiqlangan me’yoriy hujjatdir.
Standartlar fan, texnika va tajribalarning umumlashtirilgan natijalariga
asoslangan va jamiyat uchun yuqori darajadagi foydaga erishishga yo‘naltirilgan
bo‘lishi kerak.
Standartlar darajasiga qarab,
xalqaro, mintaqaviy davlatlararo, milliy va
korxona
miqyosida faoliyat ko‘rsatadi.
Davlat standartlari mahsulotni ishlab chiqish va uni ishlab chiqarishga qo‘yish
bosqichida yangi mahsulotlarning yuqori sifatli turlarini yaratish va o‘zlashtirishni
tezlashtirishga, ishlab chiqaruvchi, tayyorlovchi va iste’molchi oralaridagi
munosabatlarni yaxshilashga yo‘naltirilgan.
Standartlashtirish tizimi yangi buyumga o‘z vaqtida yuqori sifatli loyiha -
konstruktorlik hujjatlar berish, korxonaning yangi mahsulotini berilgan sifat
ko‘rsatkichlariga asosan tayyorlashni va kerak bo‘lsa mahsulotning ishlab
chiqarishdan olib tashlashni belgilaydi.
Standartlashtirish mahsulot muomalada bo‘lganida va sotish bosqichlarida
mahsulotni joylashtirish (upakovka) da yaxshi tartib va sharoitlar yaratishga,
yuklashga va joylashtirishga, saqlashga, omborlarda mahsulot sifatini buzilmay
saqlashga, transportda olib yurishda, buyumni tarqatish, sotish tashkilotlariga
talablar belgilaydi.
