265
Bu ko’rsatkichlarning har biri korxona marketingining rentabelligi va
samaradorligining yuqori darajada bo’lishida muhim rol o’ynaydi.
Korxona foydaliligini ta’minlash va nazorat qilish,
boshqaruv qarorlarini
qabul qilish kabilarni amalga oshirish, ko’rsatkichlar tahlili belgilab
beradi. Har qanday biznesning muvaffaqiyati
uchun ichki va tashqi
faoliyat ko’rsatkichlari hamda ularning samaradorligini baholash muhim
hisoblanadi.
Korxonaning ichki va tashqi samaradorlik ko’rsatkichlarini hisob-
kitob qilishning usullarini auditorlik firmalari ishlab chiqqan.
Lekin
keyingi vaqtlarda bozor faoliyatining ichki va tashqi ko’rsatkichlarini
baholashning standartlashgan usullari ishlab chiqilmagan.
Marketing faoliyatining tashqi samaradorlik ko’rsatkichlari uch
toifadagi ko’rsatkichlardan iborat:
1.
Bozor samaradorlik ko’rsatkichlari. Bu ko’rsatkich tashqi bozor
sharoiti va bozor jozibadorligini aniqlashda ishlatiladi. Faoliyatning o’sish
sur’ati, bozor ulushi, bozor jozibadorligi, tarmoq jozibadorligi va potensial
bozor talabi kabi ko’rsatkichlar tizimidan iborat.
2.
Raqobat samaradorlik ko’rsatkichi. Bu tashqi ko’rsatkich bo’lib,
firma tovarlarining raqobatbardoshligini bildiradi. Firma faoliyati
samaradorligi narxlar,
mahsulot va xizmatlar sifati, brend va xarajatlar
bo’yicha raqobatbardoshlikni baholash orqali ham aniqlanadi.
3.
Mijozlar
faoliyati
ko’rsatkichlari.
Bu
tashqi
ko’rsatkich
iste’molchilar bilan hamkorlik samaradorligini tavsiflaydi.
Marketing samaradorligining tashqi ko’rsatkichlari 16.1-rasmda
to’liq keltirilgan.
