fazalarga bo‗linadi, fazalar esa
mayda harakatlarga bo‗linadi. Operatsiyalarni
mehnat jihatdan bunday elementlarga bo‗lish ishlab chiqarish jarayonini tahlil
qilish uchun xizmat qiladi.
Mehnatni tashkil etish jarayoni ma‘lum bir vaqt ichida, ma‘lum bir fazoda
amalga oshiriladi. O‗sha fazoning jarayoni kerakli asbob-uskuna va mashinalar
bilan ta‘minlangan, ma‘lum bir mehnat operatsiyalaring bir yoki bir guruh ishchilar
tomonidan bajarilishiga mo‗ljallangan ish xisobi hisoblanadi.
Ish joyi ishlab chiqarish jarayonining birinchi bosqichi va uning texnik
tashkiliy asosi hisoblanadi. Ish joyida ishlab chiqarishning asosiy uchta
elementning birlashuv jarayonida mehnat amalga oshiriladi. Ish joyida mehnat
predmetlari va mehnat resurslari o‗zaro o‗zaro ta‘siri natijasida mehnat faoliyati
vujuga keladi.
Paxta tozalash korxonalarida har bir ish joyi o‗zidan oldingi va keyingi ish
joylari bilan bevosita texnologik bog‗liqdir. SHuning uchun ham paxta tozalash
korxonalarida ish joyini tashkil etishda o‗zaro bog‗lanish omillariga e‘tibor berish
shartdir.
2.2 Ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etish tamoyillari va usullari Iste‘mochilarning doimiy o‗sib boruvchi talabini to‗laroq qondirish
maqsadida
mahsulot
ishlab
chiqarishning
keng
qamrovli
jarayonini
takomillashtirib borish talab etiladi. Ishlab chiqarishni muvaffaqiyatli tashkil
etish jarayoni makon va zamonda asosiy, yordamchi va xizmat ko‗rsatuvchi
36
jarayonlar hamda kishilar va ishlab chiqarishning moddiy elementlarini birgalikda
muqobil birlashtirishdir. Korxonalarda ishlab chiqarishni samarali tashkil etishni
ta‘minlaydigan asosiy tamoyillar quyidagilardir: ixtisoslashtirish, proporsionallik,
to‗g‗ri chiziqlilik, uzluksizlilik, bir maromdalik.
