213
Demak, korxona balansining amaliy likvidligini aniqlash uchun boshqa likvidlik
koeffitsientlarini ham aniqlash lozim.
Xususiy, tezlik yoki o‘ta likvidlik koeffitsient pul aylanma mablag‘lari bilan qisqa
muddatga olingan qarzlar o‘rtasidagi nisbat asosida aniqlanadi va qisqa muddatga
olingan qarzlarni pul aylanma mablag‘lari bilan qoplanish darajasini ko‘rsatadi, ya’ni:
Xususiy likvidlik koeffisenti =
^
^
ar
*
— .
Joriy majburiyatlar
Amaliyotda xususiy likvidlik koeffitsientning yuqori bo‘lishi hamma vaqt ham
korxona balansining yuqori likvidligini ifodalamaydi, chunki bu vaziyat ko‘p debitorlik
qarzlar hisobidan bo‘lishi mumkin. Demak, bu koeffitsientdan korxona salohiyatini,
qarzlarini qaytib berishdagi imkoniyatlarini ko‘rsatadi. Bu koeffitsient shunga
qaramasdan bank va boshqa tashkilotlar uchun katta ahamiyatga ega. Korxonalar balansi
likvidligini tahlil qilishda eng asosiy ko‘rsatkich sifatida mutlaq likvidlik koeffitsienti
aniqlanadi.
Mutlaq likvidlik koeffitsienti korxonaning naqd pul mablag‘lari bilan qisqa
muddatli korxona majburiyatlarini korxonaning naqd pul mablag‘lari bilan qoplanish
darajasini ifodalaydi. Bu ko‘rsatkich korxona naqd pul mablag‘larini (kassadagi, hisob-
kitob va valuta schyotlardagi) qisqa muddatga olingan qarzlarga bo‘lish yo‘li bilan
aniqlandi, ya’ni,
