O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti qodirova Surayyo Adilovna

22 
Bu o„rinda ta‟kidlash lozimki, bugungi kunda aksariyat hollarda ko„p 
qatlamli osma panelli karkasli tizimlar, shuningdek aralash tizimlarning turli –
an‟anaviy va yengil yuqori samarali materiallar jamlanmasidan tarkib topgan 
variantlari eng keng tarqalgan konstruksiyalar hisoblanadi. Masalan, ko„tarib 
turuvchi ko„ndalang g„isht devorlar osma tashqi devorlar, yig„ma karkas –
monolit orayopmalar bilan birga qo„llanilishi mumkin. Undan tashqari, yuqori 
samaradorlikka ega energiya tejovchi tizimlar: shamolatilladigan fasadlar, 
tuzilmali oyna, alyuminiy qotishmalari va plastikdan iborat vitraj elementlari ham 
keng qo„llanilmoqda. Yangi qurilish va pardozlash materiallarining ko„plab 
paydo bo„lishi fasad va umuman bino qiyofasi uchun yangidan-yangi 
yechimlardan foydalanish imkoniyatini bermoqda. 
Aytish lozimki, aynan noyob va g„ayri oddiy konstruksiya binoning 
kompozitsion yechimlarini belgilaydi va uning yakuniy shakllanishiga hal 
qiluvchi ta‟sir o„tkazadi. Shu munosabat bilan jamoat binolarining tom qoplamasi 
konstruksiyalari alohida e‟tiborga loyiq masala sifatida ko„rilishi lozim. Arklar, 
qobiqlar, gumbazlar, pnevmatik qoplamalar faqat shu binoga yoki jamoat 
binolarining ma‟lum turiga xos bo„lgan badiiy obraz yaratilishi uchun imkon 
yaratadilar. 

Download 5,56 Mb.