38
V BOB. MAKTAB BINOLARI
5.1. Maktablar klassifikatsiyasi
Vazifasiga bog„liq ravishda maktablar quyidagicha ajratiladi:
- umumta‟lim maktablar va maktab-internatlar;
- bolalarni takomil tayyorlashga mo„ljallangan ixtisoslashgan maktablar va
maktab-internatlar;
- sog„lomlashtirish va sanatoriya-bog„ ko„rinishidagi maktablar;
- jismoniy va aqliy rivojlanishi sust bolalar uchun maxsus maktablar.
Umumta‟lim maktablar tarkibiga
boshlang‘ich, asosiy, o‘rta umumta’lim
maktablari; ayrim predmetlarni chuqur o‘rgatishga ixtisoslashgan o‘rta
umumta’lim maktablari; gimnaziya va litseylar kiradi.
Ta’lim darajasi bo„yicha umumta‟lim maktablarida o„qitishning uchta
bosqichi qo„llaniladi:
-
o‘qitishning I bosqichida 1-4 sinf o„quvchilari tahsil oladilar;
-
o‘qitishning II bosqichida 5-9 sinf o„quvchilari tahsil oladilar;
-
o‘qitishning III bosqichida 9-11 sinf o„quvchilari tahsil oladilar.
Sanitariya
me‟yorlariga
muvofiq
yangidan
qurilayotgan
shahar
maktablarining sig„imi 1000 o„rindan oshmasligi, o„quvchilari soni kam bo„lgan
qishloq maktablarida esa o„qitishning I bosqichi uchun – 80 o„rindan,
o„qitishning I va II bosqichlari uchun – 250 o„rindan, o„qitishning II va III
bosqichlari uchun – 500 o„rindan oshmasligi lozim.
5.2. Maktablar uchastkalari
Umumta‟lim maktablari mikrotumanda shunday joylashtirilishi kerakki,
yashash joyidan maktabgacha masofa 500 metrdan ko„p bo„lmasligi lozim.
Maktab binosi “qizil liniya”dan kamida 25 metr uzoqlikda joylashishi zarur.
Maktab qoshidagi uchastkalar xo„jalik, badantarbiya-sog„lomlashtirish,
o„quv-tajriba, dam olish funksional zonalariga bo„linadi. Badantarbiya-
sog„lomlashtirish zonasiga alohida talablar qo„yiladi: to„p va turli sport
snaryadlarini uloqtirishga mo„ljallangan sport maydonchalari bino derazalaridan
kamida 25 metr uzoqlikda joylashtirilishi va perimetri bo„yicha balandligi 2,5-3
metr bo„lgan to„siqlar bilan o„ralishi lozim; qolgan maydonchalar va bino
derazalari orasidagi masofa 10 metrdan kam bo„lmasligi kerak. Uchastkalar
shunday loyihalashtirilishi kerakki, ularning hududiga o„t o„chirish mashinalari
kirishi va halqa bo„ylab aylanish imkoniyati ta‟minlangan bo„lishi lozim.
