234
hajmi
*
Q
ga erishadi.
Rasmda umumiy daromad (
TC
TR
)
*
0
EQ
P
e
toʻrtburchak yuzasiga,
umumiy xarajat
*
0
ABQ
toʻrtburchak yuzasiga teng. Umumiy maksimal
foyda (
TC
TR
Q
)
(
max
)
EB
AP
e
yuza bilan
ifodalanadi va bu yuza
quyidagi formula boʻyicha hisoblanadi:
Q
ATC
P
.
(10)
Ishlab chiqarish hajmi
*
Q
dan kichik boʻlganda
*
0
Q
Q
chekli
daromad chekli xarajatdan koʻp demak, ishlab chiqarish hajmini oshirib
qoʻshimcha foyda olish imkoniyati bor. Rasmda ikki karra shtrixlangan
SFE
yuza
ishlab chiqarish hajmi
0
Q
ga kamaygandagi yoʻqotilgan
foydani ifodalaydi.
Ishlab chiqarish hajmi
Q
*
dan yuqori boʻlganda, ya’ni
Q
Q
1
*
da
chekli xarajatlar chekli daromaddan yuqori. Bu holda, ishlab chiqarish
hajmini qisqartirish umumiy xarajatlarni qisqartirishga olib keladi.
Rasmdagi
ESK
uchburchak
yuzasi
1
Q
miqdorda mahsulot ishlab
chiqarish natijasida yoʻqotilgan foydani ifodalaydi.
(6)-ifodadan kelib
chiqib xulosa qilish mumkinki, narx oʻrtacha
umumiy xarajatdan qancha yuqori boʻlsa, firmaning foydasi shuncha
koʻp boʻladi. Buni quyidagi grafikda koʻrish mumkin (12.5-rasm).
