Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Download 7,53 Mb. Pdf ko'rish
bet	172/342
Sana	13.12.2023
Hajmi	7,53 Mb.
	#118127

1 ... 168 169 170 171 172 173 174 175 ... 342

Bog'liq
MIKROIQTISODIYOT. MAKROIQTISODIYOT (2) (7)

Zayom qiymatidan olinadigan diskontirlangan

Zayomlarning
qiymatini
diskontirlash.
Zayomlar
toʻlov
majburiyati boʻlib, ularning mohiyati shundan iboratki, zayom beruvchi
zayom oluvchiga (kreditorga) ma’lum muddat oʻtishi bilan ma’lum
summada pul toʻlaydi. Faraz qilaylik, davlat yoki biror korxonaning
zayomi yaqin 10 yil ishlab chiqarishda har yilda 100 soʻmdan daromad
keltiradi, 10 yil oʻtgandan keyin pirovard dividend 1000 soʻm boʻlsin.
Ushbu zayomga zayom oluvchi qancha toʻlashini koʻrib chiqamiz.
Buning uchun daromadlarning diskontirlangan summasini hisoblab
chiqamiz.

 





PDV
i
i
i
i




 



100
1
100
1
100
1
1000
1
1
2
10
10
...
.
( )
Bu erda ham zayom qiymati foiz stavkasiga bogʻliq. 4-rasmda
zayomning har xil foiz stavkalarida diskontirlangan qiymati keltirilgan.
Foiz stavkasi qancha koʻp boʻlsa, zayomning qiymati shuncha past
boʻladi. Masalan, 5 foizli stavkada zayom narxi 1386 soʻmni tashkil
qilsa, 15 foizda u 747 soʻmga teng boʻladi.
Zayomlar muddatsiz boʻlganda zayom olgan shaxs cheklanmagan
muddatda har yili ma’lum oʻzgarmas summa olib turadi. 1000 soʻmlik
dividend beradigan cheksiz muddatli zayomning narxi quyidagiga teng:

 



PDV
i
i
i







1000
1
1000
1
1000
1
2
3
...
Bunday holda
PDV
quyidagicha hisoblanadi:
PDV
i

1000
.

336
Shunday qilib, agar foiz stavkasi 5% boʻlsa, muddatsiz zayomning
qiymati
1000
0 05
20000
,

soʻm boʻladi. Agar foiz stavkasi 20% boʻlsa,
zayomning qiymati 5000 soʻmga teng boʻladi.
4-rasm. Zayom qiymatidan olinadigan diskontirlangan

Download 7,53 Mb.

1 ... 168 169 170 171 172 173 174 175 ... 342

Download 7,53 Mb.

Pdf ko'rish