• Turlar bo‘limi.
  • O‘zgaruvchilar bo‘limi.
  • Protseduralar va funksiyalar bo‘limi.
  • Konstantalar-o‘zgarmaslar bo‘limi




    Download 1,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet48/71
    Sana22.12.2023
    Hajmi1,08 Mb.
    #127027
    1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   71
    Bog'liq
    Algoritmlashtirish va dasturlash asoslari
    Boshlangich, takliflar, Ernazarova Nargiza, 1271-1275, informatika fanini oqitishda innovatsion uslublarni ishlab chiqish va ularni dars jarayoniga tadbiq etish, 3-Mavzu Kaykovusning “Qobusnoma” asari va juvonmardlik tarbiyas, 1337-Текст статьи-3522-1-10-20221015, Doc2, HISOBOT (2)
    Konstantalar-o‘zgarmaslar bo‘limi. Konstanta deganda aniq bir u yoki bu 
    turdagi qiymatni tushunamiz, dastur ishlash jarayonida bu qiymat o‗zgarmaydi shu 
    sababli o‗zgarmas deb ham yuritiladi.
    Paskal tilida konstantalarga nom beriladi.Konstantalar bo‗limi const xizmatchi 
    so‗z bilan boshlanadi va nuqta vergul (;) bilan tugaydi. 
    Misol: const C=34; D=6.3; kaf = 'fizika'; 
    Turlar bo‘limi. Paskal tilida turtta standart turdagi qiymatlar bor, bular: integer 
    (butun), real (haqiqiy), char (matnli), boolean (mantiqiy).
    Bu turdagi qiymatlar bilan bir qatorda, Paskal tilida boshqa turdagi qiymatlarni 
    ham ishlatish mumkin. Lekin standart turlardan farqli ravishda boshqa turlar dasturda 
    aniq tavsiflanishi kerak. 
    Turlar bo‗limi type (tur) xizmatchi so‗zi bilan boshlanadi, keyin turlar tavsifi 
    yoziladi. Turlar tavsifi bir-biridan nuqta vergul (;) orqali ajratiladi. 
    Misol: 
    Type 
    Mantiq=boolean; 
    Hafta=(dush,sesh,chor,payjum,shan,yaksh); 
    ish kuni= sesh..jum; 
    Bu misolda uch tur tavsiflari bor. Birinchi qatorda standart mantiqiy turga 
    boshqa nom berilyapti - mantiq. Ikkinchisida yangi qayd qilingan tur kiritilyapti va 
    unga hafta degan nom berilyapti. Uchinchisida yangi chegaralangan tur kiritilyapti, 
    unga ish kuni deb nom berilyapti. 
    O‘zgaruvchilar bo‘limi. Alohida o‗zgaruvchining tavsifi quyidagicha bo‗ladi: 
     


    85 
    Misol: a: real; I:integer; 
    Birinchi qatorda dastur jarayonida ishlatishga real turdagi a uzgaruvchi 
    kiritilyapti, ikkinchisida I nomli butun qiymatli o‗zgaruvchi kiritilyapti. 
    O‗zgaruvchilar bo‗limi var (variable - o‗zgaruvchi) xizmatchi so‗z bilan 
    boshlanadi. 
    Misol: Var i, j, k: integer;
    Protseduralar va funksiyalar bo‘limi. Boshqa bo‗limlardan farqli ravishda, bu 
    bo‗lim maxsus xizmatchi so‗z bilan belgilanmaydi. Bu bo‗limning boshi Procedure 
    yoki Function so‗zi bilan boshlanadi.
    Protsedura tavsifi har doim funksiya tavsifidan oldin turadi. Bu bo‗lim dasturda 
    standart protsedura va funksiyalardan tashqari, protsedura va funksiyalar 
    ishlatilayotgan bo‗lsa va agar ularga dasturdan murojaat qilinayotgan bo‗lsa 
    ishlatiladi. 

    Download 1,08 Mb.
    1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   71




    Download 1,08 Mb.
    Pdf ko'rish