|
O'zbekiston respublikasi oliy va O’rta maxsus ta’lim vazirligi
|
| bet | 2/24 | | Sana | 19.02.2024 | | Hajmi | 0,56 Mb. | | #159055 |
Bog'liq OMKT (Amaliy mashg\'ulot) 2-lab, 4-лекция, O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazi-www.fayllar.org2. Quyi parafinlar. Parafin uglevodorolari: metandan (CH4) to butangacha bo`lgani (C4H10) oddiy sharoitda gazsimon moddalar, pentanlar C5H12 past temperaturada qaynaydigan suyuqliklar.
1- jadval.
Past parafinlarni xossalari
Parafin
Nomi
|
Fomulasi
|
Qaynash temperaturasi, 0C
|
Metan
|
СН4
|
161,6
|
Etan
|
С2Н6
|
-88,6
|
Propan
|
С3Н8
|
-42,1
|
n-butan
|
СН3-СН2-СН2-СН3
|
-0,5
|
Izobutan
|
|
-11,7
|
Izopentan
|
СН3 - СН - СН2 - СН3
СН3
|
27,8
|
Ularni xossalarini yuqoridagi 1 jadvaldan ko’rish mumkin.
Jadvaldagi raqamlardan ko`rinishicha metandan boshqa u/v bosim ostida suv bilan sovutilganda kondensirlanish xossasiga ega. n- butan va izobutanlarni qaynash temperaturasi bir-biridan katta farq qilganiligi sababli, izomerlarni rektifikasiya usuli yordamida ajratish mumkin.
Quyi parafinlar suvda va qutbli erituvchilarda yomon eriydi, lekin boshqa uglevodorodlar va qattiq adsorbentlarga yutilish xususiyatiga ega. Ularning molekula massasi ortishi bilan yutilish xususiyatiga ham ortib boradi, shuning uchun С1,С2,С3,С4 parafinlarni adsorbsiya yo`li bilan ajratish mumkin.
Quyi parafinlar havo bilan portlovchi aralashma hosil qiladi, shuning uchun ularni ishlab chiqarish yoki iste`mol qilish tsexlari A kategoriyasiga mansub bo`ladi.
Organik sintez uchun xom ashyo sifatida, asosan metan, n- butan, izobutan, izopentan ko`proq qo`llaniladi.
|
| |
