|
Jismoniy mashqlarning turkumlarga bo’linishi
|
| bet | 46/114 | | Sana | 10.06.2024 | | Hajmi | 6,68 Mb. | | #262162 |
Bog'liq Taza JMN OMK 2 kurs UZB 2021Jismoniy mashqlarning turkumlarga bo’linishi
Jismoniy mashqlarni turkumlarga bo’lish-ularni bir-biriga bog’liq bo’lgan guruhchalardagi mashqlarning ba’zi xususiyatlari umumiy (yoki deyarli umumiy) bo’lishi lozim.
Jismoniy tarbiyaning tarixiy analizi shuni ko’rsatadiki jamiyat taraqqiyotining turli bosqichlarida tarbiyaning ma’lum amaliy va’zifalarini xal qilish uchun oqilona deb topilgan jismoniy mashq turlari tanlab olingan va turkumlarga bo’lingan. Bular - Qadimiy Gretsiyada pentalon-besh kurash: Gust-Muts tizimidagi tabiiy xarakatlar: XVIII va XIX asrlarda Pestalotstsioning va shipsning oddiy xarakatlari: snaryadlar bilan va snaryadsiz mashqlar: guruhli mashqlar: jangovor «sokol: tizimidagi va hakozo.
Bu turkumlar jismoniy tarbiyaning butun tarixan mujasamlashgan vositalarini o’z ichiga olmaydi. Eberning frantsuz tizimida mashqlar asosan foydalaniladigan vositalarning tor amaliy belgilariga ko’ra (yurish, yugurish, sakrash, tirmashib chiqish, og’ir narsalarni ko’tarish mashqlari, uloqtirish, suzish, ximoyalanish va hujum qilish) klassifikatsiya qilingan edi.
Uning klassifikatsiyasining asosiy guruhlari quyidagilardir:
Oddiy mashqlar. 2. Murakkab mashqlar yoki kuchlanish ortib boradigan mashqlar. 3. Maqsadi fazoviy munosabatlarni o’rganish va vaqtga ko’rishni taqsimlashdan iborat bo’lgan mashqlar. 4. Murakkab xarakatlar ko’rinishidagi muntazam mashqlar.
Jismoniy mashqlar texnikasi
Harakat vazifalari maqsadga muvofiq sodda hal etilishiga yordam beradigan harakat faoliyatining usullari jismoniy mashqlar texnikasi deyiladi. Masalan: "oyoqni bukib" sakrash usuli bilan, yugurib kelib uzunlikka sakrash.
a) Texnika tushunchasi bu xarakatlarning tashqi shaklidir. Jismoniy mashqlar texnikasi beto’xtov o’zgaradi va takomillashadi.
Jismoniy mashqlar texnikasi, texnikaning asosi, aniklovchi zvenosi va detallarini o’z ichiga qamrab oladi. (jadval 5)
b) Texnikaning asosi, negizi - bu harakat vazifalarini aniq ratsional yo’l bilan hal qilish uchun kerakli harakatlarning yig’indisidir. Masalan: volleybolda xujumkor urush-tananing ketma-ketlik harakati; yugurib kelib uzunlika sakrash - yugurish; depsinish; uchish va qo’nish fazasi elementlaridan iborat.
v) Texnikaning aniqlovchi zvenosi - bu ushbu harakat asosiy mexanizmining eng muhim va hal qiluvchi qismidir.
g) Texnik detallari - harakatning asosiy mexanizmiga xalaqit bermaydigan, uning ikkinchi darajali xususiyatidir. Bu sportchining individual
|
| |
