|
- rasm. Quyosh sirtida kuzatiladigan hodisalar (NASA tasviri)
|
| bet | 42/72 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 3,9 Mb. | | #110943 |
Bog'liq Qayta tiklovchi energiya manbalari oquv qollanma (2) (3) 5.3 - rasm. Quyosh sirtida kuzatiladigan hodisalar (NASA tasviri)
Quyosh energiyasining Yerga ta’siri
Yer atmosferasi tashqarisidagi fazoning istalgan nuqtasida Quyosh tomonidan beriladigan nurlanish (insolyasiya) deyarli turg‘un bo‘ladi. Yer sirtida esa vaziyat quyidagi holatlarga ko‘ra o‘zgaradi:
Yerning fazodagi holatining o‘zgarishi,
Yerning aylanishi,
Yer atmosferasi (gazlar, bulutlar va changlar).
Atmosferadagi gazlar nisbatan turg‘un. Oxirgi yillarda havoning zararlanishi tufayli global yoritilish kamayishi kuzatilmoqda, atmosferadagi qattiq aralashmalar, qazilma yoqilg‘ilar chiqindilari Quyosh energiyasini Yergacha yetib kelishini kamayishiga sabab bo‘lmoqda.
Bulutlar ancha harakatchan va Yerda joydan-joyga ko‘chib qiya soyalar berib turadi.
Yer va uning orbitasi haqida tasavvur qilsak, biz Yer o‘z o‘qi atrofida aylanishida Quyoshga nisbatan qiya joylashganini ko‘rishimiz mumkin. Yer o‘zgarmas tezlik bilan aylanadi, Yer orbitasining shunday nuqtalari topilishi mumkinki, uning ayrim qismlari ko‘proq yoritilishi mumkin va aksincha, chunki Yer
fazoda joylashgan. Yerning o‘sha qismi kun davomida Quyoshga yaqinroq bo‘ladi. Bu esa fasllar bo‘lishining sababidir – jarayon 5.4-rasmda tasvirlangan.
5.4- rasm. Quyosh va Yerdagi yil fasllar
Quyosh osmonning har xil joylarida ko‘rinadigandek bo‘lganligi uchun Quyosh qurilmamizni uni kuzatadigan qilishimiz kerak. 5.5-rasmda yassi kollektorni yilning turli vaqtlarida energiyadan samarali foydalanish uchun Quyoshning vaziyatiga qarab qanday o‘rnatish kerakligi tasvirlangan.
5.5-rasm. Yilning turli vaqtlariga nisbatan Quyosh vaziyatining o‘zgarishi
|
| |
