|
O„zbekiston respublikаsi oliy vа
|
| bet | 92/96 | | Sana | 30.07.2024 | | Hajmi | 4,2 Mb. | | #268923 |
Bog'liq Axborot xavfsizligi 2022 (1)Risk matritsasi - rutbalash va oqibatlariga va imkoniyatlariga rutbalar berish yo‘li bilan riskni ifodalash instrumenti.
Risk menejmenti — axborot-telekommunikatsiya texnologiya resurslariga ta‘sir etishi mumkin bo‘lgan xavfli xodisalar oqibatlarini identifikatsiyalashning, nazoratlashning, bartaraf etishning yoki kamaytirishning to‘liq jarayoni.
Riskni nazoratlash - riskni modifikatsiyalovchi (o‘zgartiruvchi) chora. 1- izoh. Riskni nazoratlash o‘z ichiga har qanday jarayonni, siyosatni, usulni, amaliyotni va riskni modifikasiyalovchi boshqa harakatlarni olishi mumkin. 2- izoh. Riskni nazoratlash doimo istalgan va kutilgan effektni bermasligi mumkin.
RSA shifrlash algoritmi – 1978 yili R. Rayvest, A Shamir va L.Adleman tomonidan taklif etilgan va asimetrik shifr tizimlarini qurishga mo‘ljallangan shifrlash algoritmi.
Shaxsiy axborot – tarqalishi faqat mos shaxslar yoki tashkilotlar ruxsati bilan mumkin bo‘lgan mamlakat fuqarolari yoki tashkilotlari manfaatlariga daxldor axborot.
Shifrlash-Kriptografik uslublardan (shifrmatnga va dastlabki matnga oʻgirish, elektron raqamli imzoni shakllantirish va tekshirish, xesh-funksiya shakllantirish va tekshirish) foydalanishga asoslangan axborotni oʻzgartirish jarayoni. Axborotni shifrlash uni begonalar tomonidan oʻrganish yoki oʻzgartirish imkoniyatini yoʻqqa chiqaradi. Shuningdek, maʼlumotlarga va dasturlarga, ulardan noqonuniy foydalanish maqsadida, ruxsatsiz raqamli imzo tizimiga kirishning oldini olishni taʼminlaydi.
Shifrlash algoritmi - shifrlash funksiyasini amalga oshiruvchi kriptografik algoritm. Blokli shifrtizim holida shifrlashning muayyan rejimida shifrlashning bazaviy blokli algoritmidan foydalanib hosil qilinadi.
Tahdid turlari - tahdidlarni tasodifiy va atayinlariga, aktiv va passivlariga tasniflash mumkin.
Tarmoq xavfsizligi - axborot tarmog‘ini ruxsatsiz foydalanishdan, me‘yoriy ishlashiga tasodifiy yoki atayin aralashishdan yoki tarmoq komponentlarini buzishga urinishdan ehtiyot qiluvchi choralar. Asbob-uskunalarni, dasturiy ta‘minotni, ma‘lumotlarni himoyalashni o‘z ichiga oladi.
|
| |
