W
W
m
m
f
K
r
r
100
100
Zr
Z
f
f
m
m
r
100
100
Bunda mf - paxtaning xaqiqiy massasi, kg. m
r
-ifloslanishini hisob me’yoriga
keltirilgan paxta massasi,kg. W
r
-namlikni xisob me’yori- 9,0%. W
f
- haqiyqiy
namlik, %. Z
f
- paxtadagi xaqiqiy ifloslanish,%. Z
r
-ifloslanishning me’yoriy xisobi,
2,0% ga teng.
Chigitli paxtaning navi organoleptik usulda aniqlanadi. Nobodo topshiruvchi
va qabul qiluvchi o’rtasida kelishmovchilik yuzaga kelgan taqdirda, kunlik
namunadan instrumental ravishda sifati aniqlanadi.
Tayyorlov punktidagi sinov laboratoriyasining sxemasi quydagicha loyixalash
mumkin.
1. Chigitli paxtadan o’rta namuna tayyorlash xonasi
2. Chigitli paxtani ifloslanish miqdorini aniqlash xonasi.
3. Chigitli paxtani jinlash xonasi.
4. Chigitli paxtani navini aniqlash xonasi.
5. Analizdan olingan natijalarni tahlil qilish va xisoblash xonasi.
6. Laboratoriya boshlig’ining xonasi.
7. Tovaroved va mexanik xonasi.
8.Tayyorlov maskani boshlig’ining xonasi.
9. Olingan namunalarni keyingi nazorat uchun saqlash xonasi.
10.Xo’jalik jixozlarini saqlash xonasi.
12.Xojatxona.
Paxtani qabul qilish maskani sinov laboratoriyasidagi asosiy
asbob-uskuna va jihozlar ro’yhati
TG’r
Asbob-uskuna, jihozlar
nomi va texnik
ko’rsatkichlari
Tip,
rusum,
modeli
O’lchov
birligi
S
o
n
i
1 tasini
elektr
quvvat
sarfi kVt
O
g’ir
lig
i
1
2
3
4
5
6
7
1.
Chigitli paxta namunasini
qo’yish stoli 1000x1500
Dona
1
-
-
2.
Laboratoriya stoli
1000x2000x620
Dona
1
-
-
3.
Paxtani quritish uskunasi
730x920x1370
SXL
Dona
1
13,0
120
4.
Chigitli paxtani yirik va
mayda iflosliklardan
tozalash pribori
685x820x1335
LKM
Dona
1
1,0
350
5.
Kvadrat texnik tarozi
190x310x350 Laboratoriya
tarozi
VLTK-
500
Dona
1
8
6.
Supachali kronshteyn
500x800
Dona
5
7.
Aylanuvchi stul 400x400
Dona
7
8.
Laboratoriya paxta
tozalagichi
730x1700x1310
PPV
Dona
3
1
170
9.
Klavishli hisoblash
mashinkasi 440x350x250
VMM-
2
Dona
1
0,04
10.
Bir tumbali yozuv stoli
Dona
4
650x1300x900
11.
Daftar-kitoblar uchun
shkaf 350x950x1800
Dona
4
12.
Osilib turuvchi supacha
250x1000x650
Dona
4
13.
Chigitli paxta navini
aniqlovchi laboratoriya
pribori 370x680x1540
LPS-4
Dona
2
0,36
82
14.
Kvadrant texnik tarozi
190x274x240
VLTK-
20
Dona
2
5
15.
Namo’lchagich
510x610x940
VTS
Dona
2
1,2
77,55
16.
Laboratoriya quritish
shkafi 365x770x1440
USS-1
Dona
1
2,1
158
17.
1-klass texnik tarozi
390x500x540
T1-1
Dona
1
18
18.
Nazorat uchun olingan
chigitli paxta namunalarini
aniqlash shkafi
500x1500x2000
Dona
4
19.
Buntlardagi haroratni
nazorat qilish uchun pribor
«KT-1»
KT-1
Dona
2
20
Paxta zavodi texnologik sinov laboratoriyasining sxemasi va asbob-
uskunalarini joylashtirish quyidagi chizmada keltirilgan
Sinov laboratoriyasidagi priborlar va jixojlar ro’yxati
TG’r
Asbob-uskunalar nomi
Tip, marka,
rusumi va
o’lchamlari
Soni
1.
Laboratoriya stoli
200x1000
2
2.
Chigitli paxtani yirik va mayda iflosliklardan
tozalash pribori
LKM
2
3.
Chigitli paxtani iflosligini aniqlovchi pribor
2L-12
1
4.
Laboratoriya djini
DL-10
1
5.
O’lik nuqsonli tolalarni aniqlovchi pribor
1
6.
Laboratoriya kvadratli tarozi
GOST 15578-70
VLKT-500-
2G’1-3
2
7.
Texnik tarozi
T1-1
3
8.
Priborlarni joylashtirish stoli
1000x800
6
Smenali
laboratoriya
Tasnif xonasi
Texnologik
laboratoriya
Tolaning y´²onligi va uzunligini
ani³lash xonasi
Kimyovi
y
taxlil
xonas
i
Xona
Arxiv
Smenada ishlovchi
laboratorantlar xonasi
Arxiv
9.
Laboratoriya kvadratli tarozi
GOST 15578-70
VLKT-500-
2G’1-4
3
10. Chigitli paxta va tolani navini aniqlovchi pribor
LPS-4
1
11. Tola mustahkamligini aniqlovchi pribor
DSh-3M-2
2
12. Priborlar uchun shkaf
1500x500
1
13. Mexanik taram joylashtirgich
MShU-1
1
14. Mexanik shtapel taram joylashtirgich
MPRSh-1
1
15. Plik tayyorlaydigan cho’zuvchi pribor
PPL
1
16. Chigitli kesish moslamasi
1
17. Predmet oynachasiga mexanik taram joylashtiruvchi
pribor
MRV-1
1
18. Tola sonini hisoblash proeksion pribori
PSV-1
1
19. Fotometrik usulda lint uzunligini aniqlovchi pribor
IFL-2
1
20. Elektron kalkulyator
VLKA-22
2
21. Torsion tarozi
VT-20
1
22. Kitoblar uchun shkaf
1500x500
2
23. Havoni nisbiy namligini avtomatik tarzda sozlovchi
konditsioner
KT-2
1
24. Termik namo’lchagich
VTS yoki
USX-1
1
25. Quritish shkafi
UZ-7M
1
26. Analitik tarozi
VLN-200
2
27. Stol
1000x800
1
28. Priborlar uchun stollar
2
29. Modernizatsiyalangan paxta analizatori
AXM
2
30. Laborantlar uchun stol
F 1500
2
31. Kitoblar uchun supacha
900x300
3
32. Namunalar uchun shkaf
1500x500
4
33. Anjomlar uchun shkaf
1100x500
1
34. Taxlil o’tkazish stoli
200x500
1
35. Havo so’ruvchi shkaf
2200x900
1
36. Quritish pechi
1
37. Kimyoviy usul bilan chigitni tukdorligini aniqlash
qurilmasi
1
38. Havo so’ruvchi zont
1
39. Markazdan qochirgich (sentrafuga)
SE-3
1
40. Tarozilar uchun kronshteynerli supachalar
800x500
9
41. Mikroskop
MBU-4
2
Paxtani dastlabki ishlash korxonasi va tayyorlov maskani sinov
laboratoriyasining asbob-uskunalar ro’yxati
TG’r
Asbob-uskuna, pribor va
anjomlarning nomi
Priborlar soni
Korxonaning
texnologik
sinov
laboratoriyasi
uchun
Paxta tayyorlov
maskani uchun, bir
yillik tayyorlov
hajmiga ko’ra
10
-12
ming
to
n
na
g
ac
h
a
1
2 m
ing
to
nnadan
o
rti
q
1
2
3
4
5
1.
Termovlagomer USX yoki VXS
(VXS-M1), VTS
1
3
4
2
Quritish shkafi Uz-7M, yoki ShSX
3
4
5
3.
Quritish shkafi Uz-8
1
1
1
4.
O’YuCh namo’lchagich VXS-2 (18-
20% namlikgacha o’lchash uchun
(o’ta yuqori chastotali))
1
1
2
5.
LKM – qurilmasi (LKM-2)
(paxtadagi yirik va mayda
1
2
3
iflosliklarni tozalash laboratoriya
pribori)
6.
Laboratoriya quritish uskunasi SXL-3
yoki USS-1 va «Elektronika»
1
2
2
7.
LPS-qurilmasi (chigitli paxta va
tolaning navini aniqlash uchun)
1
1
1
8.
ASX-qurilmasi yoki akustik
laboratoriya pribori ALS-1 (paxta
uzilish kuchi bo’yicha navini
aniqlashda)
1
2
3
9.
PPV rusumli jinlash va tola
tozalagich qurilmasi
1
1
2
10. DL-10 laboratoriya jinlash uskunasi
1
1
1
11. AX (FM-30-S2) paxta analizatori
2
-
-
12. PPL rusumli plik tayyorlagich
1
1
1
13.
MShU-1 rusumli mexanik taram
joylagich
1
-
-
14.
MRV-1 rusumli predmet oynasiga
tolalarni mexanik joylashtirgich
1
-
-
15.
MPRSh-1 rusumli mexanik taramni
shtapel bo’yicha joylashtirgich
1
-
-
16.
PSV-1 rusumli proeksion tola
hisoblagich
1
-
-
17.
DSh-3 (DSh-3M-2) rusumli dina-
mometr, notekis qisqich va pressli
bilan
1
-
-
18. Biolam (MBU-5) rusumli mikroskop
3
2
3
19. Polyarizasiya moslamasi P-2
2
2
3
20. Qisqichlar 1 va 2 nomerli
2 tadan
1
1
21. Duxobali taxtacha
2
-
-
22. Tola keskich
2
-
-
23. Temir taroq, 1 smda 10 va 20 tishli
2 tadan
-
-
24.
Jukov pribori (borligiga qarab
ishlatadi)
-
-
-
25. VT-2 torsion tarozi
1
-
-
26.
OPN-3 yoki SE-3 rusumli markazdan
qochirma uskunasi (kuchlanishni
sozlagich qurilmasi bilan)
1
-
-
27.
Markazdan qochirma uskunadagi
probirkalarni baravarlashtirish pribori
1
-
-
28. Mufel pechi
1
-
-
29. Chinni tigellar D-40 hq50 mm.
10
-
-
30. Tigel ushlagich (ombir)
4
-
-
31.
PDL rumumli pribor (viloyat
markaziy laboratoriyasiga o’rnatiladi)
1
-
-
32.
Paxta chigitini tuksizlantiruvchi
uskuna OSX-1
1
-
-
33.
Gidrolizlangan lintni oluvchi
moslama (OSX-1 komplekti bilan
birgalikda)
1
-
-
34.
Apparat («NAABA») yog’ni
ekstraksiyalash uchun (sovutgich,
ekstraktlar va kolbalar bilan)
1
-
-
35.
Chigitni namligi va yog’ miqdorini
aniqlovchi AMV-0,01 rusumli
analizator (istiqbol rejalashda)
1
-
-
36.
RN-metr, yog’dagi kislota sonini aniq-
lashda yoki FO-1 rusumli fotometr,
1
-
-
yog’-dagi kislota sonini aniqlash
(istiqbol reja)
37. Fotokolorimetr, paxta tolasini
yopishuv-chanoigini aniqlovchi
(istiqbol rejadaya)
1
1
1
38. Eksikator D-300-400 mm
5
1
1
39. Chinni stupka (urgich...)
2
-
-
40. Shisha probirkalar, 10 mm, 0,1 yoki
0,2 mm oralig’da bo’lingan shkalali
(moddalarni markazdan qochirma
priborida ishlatish uchun)
50
-
-
41. Densimetr yoki areometr, o’lchash
oralig’i 1,00 dan 1,84 gG’sm
3
2
-
-
42. Probirkalar uchun shtativlar
2
-
-
43. Dastasi rezinka bilan qoplangan
shisha tayoqchalar yoki oxiri
yassilangan diskli
10
-
-
44. Oddiy psixrometr
4
2
3
45. Aspirasion psixrometr
2
1
1
46. Ovoz beruvchi soat
3
1
2
47. Taxometr
1
-
-
48. Sekundomer
1
1
1
49. Lupa, 10 marta kattalashtiruvchi
1
1
1
50. Klassifikatorlik lineykasi, 10 sm.li
1
1
1
51. Tarozi, 0,005 g oraliq bo’linishli
5
1
1
52. Tarozi, 0,01 g oralig’dagi
5
5
8
53. Tarozi, 0,05 g oralig’dagi
3
3
5
54. Har xil texnik termometrlari
10
15
15
55. Pintsentlar
15
5
5
56. Lansetlar
10
5
5
57. Predmet shishachalar
100
50
50
58. Qoplamali shishachalar
100
50
50
59. Meteorologik termograf
1
-
-
60. Plastmassali stakanlar dq40, hq50
mm
20
5
10
61. Metall yoki shishali byukslar dq30,
hq50 mm
20
10
10
62. Metall yoki shishali byukslar dq40,
hq50 mm
50
20
30
63. Shisha voronka (osti 1 mm.li
teshikchalar bo’lgan)
1
-
-
64. Shisha voronka (g’alvir plastinkali
№1)
2
-
-
65. Suv haydovchi nasos
2
-
-
66. Vakuumli kolba (Bunzene)
2
-
-
67. Oddiy shisha voronkalar, har-xil
10
5
5
68. Suv xammomi dq250-300 mm, hq80
mm
2
1
1
69. Oddiy himoya ko’zoynaklar
3
1
1
70. Fartuk
3
1
2
71. Namuna solishga metall bankalar,
germetik yopiladigan qopqoqli
dq200, hq350 mm
5
10
15
72. Namuna solishga metall bankalar,
germetik yopiladigan qopqoqli
dq400, hq700 mm
10
30
40
73. Kimyoviy analizlar uchun
ventilyasiyali havo so’ruvchi shkaf
2
1
1
74. Havo so’ruvchi zont, kimyoviy
analizlar uchun 450x500 mm
1
-
-
75. KT-1 qurilmasi
-
1
2
76. Tola namunasini olgichi PVX
1
-
-
77. Lint namuna olgichi PL-1
2
-
-
78. Chigit namunasini olgichi PSX-1
2
-
-
79. Chigitli paxtadan birlashtirilgan
namunani kuzovdan oluvchi qurilma
UOP-1,5
-
1
2
80. Elektr kalkulyatori
2
2
2
81. Kislota va suv saqlovchi butil idish,
10 l
5
2
3
82. Kislota va suv saqlovchi butil idish,
1000-2000 ml
10
5
5
83. Konussimon shisha kolbalar
100 mm,
250 mm
500 ml
10
10
10
5
5
-
5
5
-
84. Chinni idishlar dq100-200 mm
10
-
-
85. Kimyoviy stakanlar
200 ml
400 ml
500 ml
1000 ml
10
10
10
5
5
5
5
2
5
5
5
2
86. Chinni stakanlar
200 ml
400 ml
500 ml
1000 ml
10
10
5
5
3
3
2
2
3
3
2
2
87. Silindr shaklidagi o’lchash
menzurkalari
10 ml
25 ml
50 ml
100 ml
250 ml
500 ml
1000 ml
15
15
15
15
15
5
5
15
15
15
15
15
5
5
15
15
15
15
15
5
5
88. Shablon va kolibrlar komplekti,
texnologik mashinalaridagi tirqish va
oraliqlarini jin va linter arra
tishlarining profili va tishlarining
burchagini tekshirish uchun
1
-
-
Adabiyotlar
1. I.Karimov. «Barkamol avlod-O’zbekiston taraqqiyotining poydevori». T.,
“O’zbekiston”, 1997.
2. E.Olimboev,
Sh.Davirov.
«O’zbekiston
to’qimachilik
sanoati
mahsulotlari va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi». T., «Nozoila», 2002.
3. O’zDst 604:2001. Paxta tolasi. Texnikaviy shartlar. T. O’zstandart, 2001
(qoshimcha 24.08.2004)
4. GOST 13784-70 Volokna i niti tekstilnie. Termini i opredeleniya.
5. U.Matmusaev va boshqalar. «To’qimachilik materialshunosligi», I-qism,
T., 2005.
6. T.Ochilov va boshqalar. «To’qimachilik materiallarini sinash», T.,
O’zbekiston, 2004.
7. Spravochnik po texnologii xlopkotkachestvu. Pod.red. P.T.Bukayeva. M.
«Legprombitizdat», I-II chast.,1987.
8. Jumaniyazov K., Polvonov I. «Paxta yigirish texnologik jarayonlarini
loyihalash» T.,TTESI, 2008.
9. Spravochnik po shelkosiryu i kokonomotaniyu, M., “Legprombitizdat”,
1986.
10. B.A.Fzimov.,”Yigirish korxonalarini loyihalash” T.,”O’zbekiston”,
1995.
11. Kukin G.N., Solovev A.N. Tekstilnoe materialovedenie. ch.I,II,III. M.,
"Legkaya industriya" 1986,1987,1989.
12 Jurnal "Tekstilnaya promishlennost" -2006, 2007, 2008,2009.
13. Sbornik normativno-texnicheskix dokumentov po otsenke urovnya
kachestva produksii. Moskva, 1977
14. GOST 10681-75 (ST SEV 2038-79) Materiali tekstilnie. Klimaticheskie
usloviya dlya konditsionirovaniya i ispitaniya prob i metodi ix opredeleniya.
15. Koblyakov A.I., Kukin G.N. i dr. Laboratorniy praktikum po tekstilnomu
materialovedeniyu, “Legprombitizdat”, Moskva 1986.
16. Shirokov V.P. i dr. Spravochnik po xlopkopryadeniyu. Moskva,
“Legprombitizdat” 1985.
17. Solovev A.N. i Kiryuxin SM. Otsenka i prognozirovanie kachestva
tekstilnix materialov. Moskva, “Legprombitizdat”, 1984.
18. Ivanov S.S. i Filatova O.A. Texnicheskiy kontrol xlopkopryadeniy.
Moskva, “Legprombitizdat”, 1987.
19. Solovev A.N., Kiryuxin S.M. Otsenka kachestva i standartizasiya
tekstilnix materialov, Moskva, “Legprombitizdat”, 1986.
20. Kiryuxin S.M., Solovev A.N. Kontrol i upravlenie kachestvom tekstilnix
materialov, Moskva, “Legkaya industriya”, 1977.
21. Sevostyanov A.G. Metodi i sredstva issledovaniya mexaniko-
texnologicheskix prosessov tekstilnoy promishlennosti. Moskva, “Legkaya
industriya”, 1980.
22. O’zRSt 630-95 T.sh., “Quruq pilla sifatini aniqlash”
23. O’zRSt 933-2001 T.sh., “Tabiiy xom ipak sifatini aniqlash”.
24. Besfamilnaya L.V. Ekonomicheskaya effektivnost sredstv izmereniy pri
kontrole kachestva produksii. Moskva, “Legkaya industriya”, 1988.
25. Jurnal “To’qimachilik muammolari” 2006, 2007, 2008,2009 yillar.
26. Muxamednurova Z.B. Tovarovedenie xlopka. Tashkent, ”O’qituvchi”,
1977.
27. To’raqulov B. Paxta tolasining sifatini HVI tizimida baholash. TSTF,
PSTMF, SIMF talabalari uchun uslubiy qo’llanma. TTYeSI., T., 2007.
28. U.Matmusaev i dr. Metodicheskie ukazaniya k vipolneniyu kursovogo
proekta po kursu «Proektirovanie ispitatelnix laboratoriy» dlya studentov
spesialnosti «Tekstilnoe materialovedenie». T., 1990.
29. M.Kulmetov. Texnologik jarayon (sinov labaratoriya)larini loyihalash
fanidan ma’ruzalar kursi. TTYeSI, 2006.
30. P.S.Siddiqov. Texnologik jarayonlari loyihalash. T. “Fan”, 2006.
31. E.Zikrieoev tahriri ostida “Paxtani dastlabki qayta ishlash”, T.,
“Mehnat”, 2002.
32. E.T.Maksudov tahriri ostida “Spravochnik po pervichnoy obrabotke
xlopka”, T., “Mexnat” I,II tom , 1995.
33. T.A.Ochilov va boshqa. “Materialshunoslik va sifatni boshqarish” T.,
TTYeSI., 2006 ( Ma’ruzalar kursi).
Labоrantlar shtati
tG’r Lavоzimi
Оdamlar
sоni
Қabul qilamiz
1.
Labоratоriya mudiri
1
muhandis-texnik xоdimlar
2.
Labоratоriya mudiri urinbоsari
1
muhandis-texnik xоdimlar
3.
Texnik nazоrat bo’limi bоshlig’i
1
muhandis-texnik xоdimlar
4.
MSB bоshlig’i
1
muhandis-texnik xоdimlar
5.
Hisоbli ishchilar
1
muhandis-texnik xоdimlar
6.
Katta labоrant
2
muhandis-texnik xоdimlar
7.
Smena labоranti
3
muhandis-texnik xоdimlar
8.
Asbоb-uskunalar
bo’yicha
mexanik
1
ishchilar
9.
Texnik nazоrat
1
ishchilar
10.
Farrоsh
1
ishchilar
1. Smenadagi ishlab chiqarilgan tayyor maxsulоt paxta tоlasi hajmi (tоy sоni,
vazifada beriladi).
2. Smenadagi ishlоv berilgan xоm-ashyo chigitli paxta hajmi (kg).
M
ch
=m
o’r.toy
*m
s.m
Bu yerda:
m
o’r.toy
-tоyning o’rtacha оg’irligi (~225 kg).
m
s.m
- smenadagi ishlab chiqarilgan tayyor maxsulоt tоylar sоni.
3.
Mavsumda ishlab chikarilgan paxta tоlasining urtacha vazni
M
m
=m
o’r.toy
*m
m
Bu yerda m
m
–mavsumda ishlab chikarilgan paxta tоlasi tоylari sоni
1. Smenadagi ishlab chiqarilgan tayyor maxsulоt (paxta mоmigi) hajmi (tоy
sоni, vazifada beriladi).
2.
Mavsumda ishlab chikarilgan paxta mоmigining urtacha vazni
M
m
=m
o’r.toy
*m
m
Bu yerda m
m
–mavsumda ishlab chikarilgan paxta mоmigi tоylari sоni
| 