O’zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalari vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mustaqil ishi guruh: dis001 Bajardi




Download 0,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/11
Sana07.07.2024
Hajmi0,98 Mb.
#266925
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Ekvivalentlik munosabati. Turli tipdagi to‘plamlarda munosabatlar (do’stlik munosabati, qarindoshlik munosabati) (1).docx2 (1)

ekvivalentlik munosabati
 deyiladi. 
Masalan, 
«a
|| 
b», «a = b»
kabi munosabatlar ekvivalentlik munosabati 
bo’ladi.
1-misol. Sinf o’quvchilari orasida «bir oyda tug’ilgan» munosabati 
berilgan bo’lsin. Bu munosabat refleksiv, chunki har bir 
A
o’quvchi o’zi o’zi 
bilan bir oyda tugilgan. Munosabat simmetrik, chunki 
A
o’quvchi 
B
bilan bir 
oyda tugilgan bo’lsa, 

ham 
A
bilan bir oyda tugilgan bo’ladi. Munosabat 
tranzitiv, chunki 
A
o’quvchi 
B
bilan, 
B
o’quvchi Cbilan bir oyda tugilgan bo’lsa, 
A
bilan C ning ham tug`ilgan oyi bir xil bo’ladi. Demak, bu munosabat 


ekvivalentlik munosabati bo’lar ekan. U sinf o’quvchilarini «bir oyda tugilgan 
o’quvchilar» sinflariga ajratadi. Bunday sinflar soni ko’pi bilan 12 ta bo’lishi 
mumkin. 
2-misol. Tekislikdagi to’g’ri chiziqlar to’plamida parallellik munosabati 
ekvivalentlik munosabati bo’lishini ko’rsatamiz. Tekislikdagi to’g’ri chiziqlar 
kesishmasa yoki ustma-ust tushsa, parallel hisoblanishini eslatib o’tamiz.
Parallellik munosabati: 
d)
refleksiv, chunki ixtiyoriy

to’g’ri chiziq uchun 
a | | a
bo’ladi; 
e)
simmetrik, chunki 
a | | b
bo’lsa, 
b | | a
bo’ladi; 
f)
tranzitiv, chunki 
a | | b
va
 b
||c bo’lsa,
a | | c
bo’ladi (parallel to’g’ri 
chiziqlar xossasiga ko’ra). 
3-misol. 
kasrlar to‘plamida tenglik munosabati berilgan. 
(18- chizma) 
18-chizma 
Bu munosabat:
4)
Refleksiv, chunki ixtiyoriy kasr o‘z-o‘ziga teng; 
5)
Simmetrik, chunki x kasrning y kasrga tengligidan y kasrni x kasrga tengligi 
ham kelib chiqadi; 
6)
Tranzitiv, chunki x kasrning y kasrga va y kasrning z kasrga tengligidan x 
kasrning z kasrga tengligi kelib chiqadi. 






15
3
;
12
2
;
10
2
;
7
1
;
6
1
;
5
1


Agar 
to‘plamda ekvivalentlik munosabati berilgan bo‘lsa, u holda bu 
munosabat 
to‘plamni juft-jufti bilan kesishmaydigan qism to‘plamlariga ajratadi. 
Yuqoridagi misolimizda qism to‘plamlar

Bu qism to‘plamlar juft-jufti bilan kesishmaydi va qism to‘plamlarining 
birlashmasi birlamchi misolda berilgan to‘plam bilan ustma-ust tushadi.

Download 0,98 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Download 0,98 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalari vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mustaqil ishi guruh: dis001 Bajardi

Download 0,98 Mb.
Pdf ko'rish