{(4;5), (5;6)} to‘plamlarga ega bo‘lamiz. Bu to‘plamlar esa elementlari
to‘plam elementlaridan hosil qilingan sonlar juftliklari to‘plami bilan aniqlanadi.
Boshqacha
aytganda, bu to‘plamlar
to‘plam Dekart ko‘paytmasining
elementlaridan tashkil topgan qism to‘plamlardir, ya’ni
:
Bundan ko‘rinadiki, ko‘rib o‘tilgan munosabtlar
Dekart ko‘paytmaning
qism to‘plami bilan aniqlanar ekan.
1-Ta’rif.
to‘plamning istalgan
qism to‘plami
binar munosabat
deyiladi. Binar munosabatlar lotin alfavitining bosh harflari P, K, R, S… bilan
belgilanadi.
Boshqacha aytganda, X to’plam elementlari orasidagi
munosabat
deb R =
( X × X , G
r
) juftlikka aytiladi, bu yerda G
R
⊂
X × X .
Agar
X
to’plamda berilgan
R
munosabatda
a
∈
X
elementga
b
∈
X
element
mos kelsa,
« a
element
b
element bilan
R
munosabatda»
deyiladi va
a R b
deb
yoziladi, bu yerda
( a ; b )
∈
G
R
.
Xususiy holda teng to’plamlar orasidagi moslik
X
to’plam
elementlari
orasidagi
binar munosabat
deyiladi.
X
odamlar to’plami bo’lsa, unda «do’st
bo’lmoq», «bitta shaharda yashamoq», «qarindosh bo’lmoq» kabi munosabatlar
bo’ladi. Sonlar orasida «teng», «katta», «kichik», «karrali», «katta emas»,
«bo’luvchisi» va h. k.
munosabatlar, geometrik shakllar to ’plamida
«tengdoshlik», «parallellik», «perpendikularlik» va boshqa mu - nosabatlar
haqida gapirish mumkin.
Matematikada binar munosabatlar
,
,
,
,
,
kabi
belgilar orqali berilgan.
