O'zbekiston respublikasi temir yo'llarda yuk va yo'lovchilar tashish xavfsizligini nazorat qilish davlat inspeksiyasi

49 
me’yoridan ortiq yuk ortilgan vagonlar; 
ochiq harakat tarkibida yuklarni ortish va maxkamlashning texnikaviy talablarini buzib 
yuklangan platforma va yarim vagonlar; 
kuzovning qiyshayishiga yoki vagonning rama va kuzovini harakat qismlariga urilishiga 
olib keluvchi o’tirib qolgan ressorli, shuningdek, tom qismlarining uzilib ketishi xavfi bo’lgan 
nosoz tomli vagonlar; 
relslardan tushgan yoki halokatga uchragan poezdda bo’lgan vagonlar toki ko’rikdan 
o’tkazilib, harakatga yaroqli deb tan olinguncha; 
belgilangan ta’mir turlari bajarilganliga to’g’risida yozuvi bo’lmagan vagonlar, ammo 
maxsus hujjatlar bo’yicha o’ziyurar yuk sifatida harakatlanayotgan vagonlar bundan mustasno; 
yurishi uchun maxsus ko’rsatmalar berilmagan holda nogabarit yukli platformalar, 
transportyorlar va yarim vagonlar; 
bortlari yopilmagan platformalar (DATK ning maxsus yo’riqnomalarida ko’rsatilgan 
holatlar bundan mustasno), bunkerlari mahkamlanmagan vagonlar, yuqori va pastki yuklash-
tushirish kopqoqlari ochiq sisternalar, xopperlar, don tashiydigan, sement tashiydigan va shu 
kabi harakat tarkiblari; 
eshiklari va lyuklari ochiq yoki lyuklari yopish mexanizmining bir qulfiga o’tkazilgan 
yarim vagonlar; 
eshiklari ochiq va eshik qulfi bilan berkilmagan yuksiz yopiq vagonlar, neftebitum 
tashishga mo’ljallangan va g’ildirak juftlari aylanish doirasi bo’ylab bitumdan tozalanmagan 
yuksiz yopiq vagonlar. 
211. Uzoqqa katnovchi va mahalliy yo’nalishdagi yo’lovchi poezdlariga texnikaviy 
xizmatga mo’ljallangan metalldan yaxlit ishlanmagan vagonlarni ulash ruxsat etiladi. 
Barcha yo’lovchi poezdlarda birinchi va so’nggi vagonlarda eng chetdagi eshiklar yopiq 
bo’lishi shart, o’tish maydonchalari esa ko’tarilgan holda mahkamlangan bo’lishi lozim. 
212. Yo’lovchi va pochta bagaj-vagonlariga quyidagilarni ulash taqiqlanadi: 
portlovchi va xavfli yuk ortilgan vagonlar; 
davriy ta’mir yoki yagona texnik taftish muddatlari o’tgan vagonlar; 
Ayrim istisno hollarda yo’lovchi (tezkor va tezyurar poezdlardan tashqari) poezdlariga 
bir temir yo’l hududa – DATK boshqaruvi raisi ruxsati bilan, poezdlarning ikki va undan ortiq 
temir yo’llarda harakatlanganda – MDH temir yo’llari ma’muriyatlari bilan kelishilgan holda, 
quyidagi yuk vagonlarini qo’yish mumkin: 
to’rt o’qli yopiq yuk vagonlari; 
sut tashishga mo’ljallangan sisternalar; 
avtonom refrijerator; 
tirik baliq tashiydigan vagonlar. 
Bunda uzoqqa qatnaydigan yo’lovchi poezdlarga ko’pi bilan bitta yuk vagoni yoki tirik 
baliq tashiydigan juft seksiya, mahalliy yoki shahar atrofida qatnovchi poezdga ko’pi bilan uch 
vagon ulanishiga yo’l qo’yiladi. 
Pochta-bagaj poezdiga DATK ruxsati bilan ushbu bandda ko’rsatilgan yo’lovchi 
vagonlarga ulash ruxsat etilgan vagonlarni, shuningdek, maxsus vagonlar: termoslar, besh 
vagonli refrijerator seksiyalari va alohida vagon refrijerator seksiyalari, engil vaznli yuklar 
uchun yopiq to’rt o’qli va yaxlit metall vagonlarni ko’pi bilan oltitasini ulashga ruxsat etiladi. 
Pochta-bagaj poezdiga DATK boshqaruvi raisi belgilagan tartibga muvofiq va ruxsati bilan zarur 
hollarda boshqa yuk vagonlarini ulanishiga yo’l qo’yiladi. Ulanayotgan vagonlarning texnik 
holati va konstruksiyasi hamda ulardagi yuklarning mahkamlanishi yo’lovchi, yuk-bagaj 
poezdining xavfsiz harakatlanishini ta’minlashi kerak. 
Boshqa konstruksiya va turdagi harakat tarkibi ulangan yo’lovchi va pochta-bagaj 
poezdlari tezligi, ushbu harakat tarkibi uchun belgilangan tezlikdan oshmasligi kerak. 
213. Pochta-bagaj poezdlarga vagonlar yo’lovchi poezdlar uchun belgilangan tartibda, 
yo’lovchi yuk poezdlariga esa vagonlar-yuk poezdlari uchun belgilangan tartibda joylashtiriladi. 

50 
214. Yo’lovchi yuk poezdlariga portlovchi va xavfli yuk ortilgan vagonlarni hamda 
suyultirilgan gaz tashilgan bo’sh sisternalarni ulash taqiqlanadi. Faqat istisno hollardagina, 
yo’lovchi-yuk poezdlardan o’zga turdagi poezdlar harakatlanmaydigan, faoliyati kam 
uchastkalarda ushbu poezdlarga xavfli (portlaydigan yukdan tashqari) yuk ortilgan vagonlarni 
DATK boshqaruvi raisi tomonidan belgilangan tartibga hamda ruxsatiga muvofiq ulash mumkin. 
215. Yuk poezdlari, vagonlarni o’qlari miqdori va og’irligi bo’yicha tanlanmasdan, 
tuziladi. 
Og’ir yukli va uzun tarkibli poezdlarni tuzishda, bo’sh vagonlar poezd uzunligining 
so’ngti uchdan bir qismiga ulanadi. 
Yig’ma poezdlarda vagonlar manzil stansiyalari bo’yicha guruhlarga bo’lib tuziladi, 
yig’ish-tarqatish vagonlari esa bir guruh qilib joylashtiriladi. 
Motorvagonli harakat tarkibi ta’mirga yoki ta’mirdan keyin harakatlanganda yuk 
poezdining oxiriga bir guruh bo’lib ulanadi. 
216. Odamlari bo’lgan yo’lovchi va yuk vagonlar (xizmat va yuklarni kuzatib boruvchi 
yo’l kuzatuvchilar (guruhlar) bo’lgan vagonlar bundan mustasno) yuk poezdlariga bir guruh qilib 
ulanishi hamda lokomotivdan, keskin turtki va to’xtashlarda surilishi mumkin bo’lgan relslar, 
balkalar, yog’ochlar va shu kabi yuklar ortilgan ochiq harakat tarkibidan, shuningdek, poezdning 
ortidan kamida bir vagon bilan to’silgan bo’lishi lozim. 
Yuk poezdlarida odamlarni tashish tartibi DATK tomonidan o‘rnatiladi (O’zbekiston 
Respublikasi hududida). 
217. Odamlar ketayotgan poezdlarga portlovchi yuk ortilgan vagonlarni va kislotalar, 
suyultirilgan gaz va tez o’t oluvchi (3-klass) suyuqliklar ortilgan sisternalarni, shuningdek, 
suyultirilgan gazdan bo’shatilgan sisternalarni ulash taqiqlanadi. 
Razryadli yuk ortilgan vagonlarni O’zbekiston Respublikasi hududida odamlar 
ketayotgan xarbiy poezdlarga ulash tartibi DATK ning maxsus nizomlalari bilan o‘rnatiladi. 
218. Yuk poezdlariga odamlar ketayotgan vagonlar, shuningdek, o’ta ehtiyotkorlikni 
talab etadigan alohida toifadagi yuk ortilgan vagonlar ulanganda tegishli to’siq bo’lishi lozim. 
To’siq sifatida xavfsiz yuk ortilgan yoki bo’sh vagonlar qo’yiladi. 
Yuk poezdlarida odamlar ketayotgan, shuningdek, o’ta ehtiyotkorlik talab etuvchi alohida 
toifadagi yuklar ortilgan vagonlarni joylashtirish tartibi hamda bunday yuklarning ro’yxati 
yuklarni tashish Qoidalarida o‘rnatiladi. 
219. O’zbekiston Respublikasi hududida poezdlarga nogabarit yuk ortilgan vagonlarni va 
maxsus harakat tarkibini joylashtirish va eltish tartibi DATK ning tegishli yo’riqnomalari bilan 
o‘rnatiladi. 
220. Peregonda ish bajarish bilan harakatlanayotgan xo’jalik poezdlarida konduktorlar va 
ishga rahbarlik qilayotganlarning ketishlari uchun DATK mintaqaviy temir yo’l uzeli boshlig’i 
tomonidan belgilangan tartibga muvofiq o’tish maydonchali vagonlar qo’yilishi lozim. 
(220 band "O'zdavtemiryo'lnazorat" DI boshlig'ining 2003 yil 27 yanvar 1/6-7-02 son 
ko'rsatmasiga muvofiq o'zgartirildi). 

Download 0,79 Mb.