58
chiqish svetoforini ochish yoki mashinistga peregonni egallash uchun boshqa ruxsatnoma
berish.
Stansiya navbatchilari va poezd dispetcherlarining poezdni jo’natish bilan bog’liq bo’lgan
operatsiyalarni bajarishdagi hatti-harakatlari poezdlar harakati va manyovr ishlari bo’yicha
Yo’riqnoma bilan o‘rnatiladi.
248. Stansiya navbatchisiiing ruxsatisiz poezdni peregonga jo’natish man etiladi.
Chiqish svetoforining ruxsat ko’rsatkichi, uning nosozligi yoki yo’lda chiqish
svetoforining mavjud bo’lmaganida, belgilangan shakldagi yozma ruxsatnoma, stansiya
navbatchisining radio aloqa orqali yuborilgan buyrug’i yoki jezl, jo’natilayotgan poezd
mashinistiga peregonni egallash uchun ruxsatnoma bo’lib xizmat qiladi.
Yo’lovchi, pochta-bagaj poezdi mashinistiga jadvalda ko’rsatilgan vaqtdan ilgari
stansiyadan jo’nab ketish, shuningdek, yo’lovchilar chiqishi va tushib qolishi uchun jadvalda
ko’rsatilgan stansiyada to’xtamay o’tib ketish taqiqlanadi.
Yo’lovchi va pochta-bagaj poezdlarining to’xtashi texnologik operasiyalarni (uchrashish
va o’zib o’tish) bajarish uchun ko’zda tutilgan va yo’lovchilarni chiqarish va tushirib qoldirish,
bagaj va pochtani ortish, tushirishga mo’ljallanmagan bo’luvchi punktlarda to’xtash vaqti, poezd
dispetcheri tomonidan mashinist yoki stansiya navbatchisiga uzatilayotgan ko’rsatmaga binoan
qisqartirilishi yoki bekor qilinishi mumkin.
Poezdlar harakatining xizmat jadvallarida bunday to’xtashlar alohida belgi bilan
belgilanadi, yo’lovchilar uchun bosib chiqariladigan e’lon va jadvallarda bu to’xtashlar
ko’rsatilmaydi.
249. Stansiya navbatchisiga, markazlashtirilgan dispetcherlik bilan jihozlangan
uchastkalarda esa poezd dispetcheriga poezd jo’natish marshruti tayyorligi, strelkalar yopiqligi,
jo’natish marshruti strelkalarida manyovrlar to’xtatilgani, tarkibning tijorat ko’rigi va texnik
xizmatdan o’tganiga ishonch hosil qilmasdan chiqish svetoforlarini ochish yoki peregonni
egallashga boshqa ruxsat berishi taqiqlanadi. Poezdlarni ularni tuzish stansiyalaridan, poezd
tarkibiga vagonlar ulangan yoki uzilgan stansiyalardan yoki poezd oxirgi qismini belgilovchi
signal disklarini almashtirish ko’zda tutilgan stansiyalardan jo’natilishida stansiya navbatchisi
chiqish svetoforni ochishdan yoki lokomotiv, maxsus o’ziyurar tarkib mashinistiga peregonni
egallashga ruxsatnoma berishdan avval so’nggi vagonda poezd signalining mavjudligiga ishonch
hosil qilishi kerak.
Chiqish svetofori shaxsan stansiya navbatchisi yoki uning ko’rsatmasiga binoan
markazlashtirilgan post operatori tomonidan ochilishi kerak. Markazlashtirilgan dispetcherlik
bilan jihozlangan uchastkalarda chiqish svetofori poezd dispetcheri tomonidan ochiladi.
Poezdlar harakat jadvali buzilganda stansiya navbatchisi yo’lovchi, pochta-bagaj, odam
tashuvchi yoki yuk-yo’lovchi poezdidan keyin kelayotgan poezdga chiqish sfetoforini ochishdan
avval mashinistni yo’lovchi poezdidan keyin kelayotgani xaqida ogohlantiradi.
Chiqish sfetofori jo’natilayotgan poezdning birinchi g’ildirak jufti o’tgani zahoti
avtomatik tarzda yopilishi kerak, elektr rels zanjirlari bo’lmagan stansiyalarda stansiya
navbatchisi, markazlashtirilgan post operatori yoki strelka posti navbatchisi tomonidan jo’nagan
poezdning butun tarkibi o’tib ketgandan so’ng yopiladi.
250. Chiqish svetoforining man etuvchi ko’rsatkichida stansiya yo’llaridan yoki chiqish
svetoforlari mavjud bo’lmagan yo’llardan poezdning jo’natilishida etakchi lokomotiv
mashinistiga peregonni egallashga ruxsat berilganda radio aloqa orqali uzatilgan stansiya
navbatchisining ko’rsatmasisiz, stansiya navbatchisi yoki uning ko’rsatmasiga binoan post, park
navbatchisi, markazlashtirilgan post operatori, strelka posti navbatchisi, signalchi yoki bosh
konduktor (poezd tuzuvchi) tomonidan uzatilgan jo’natish signalisiz poezdni harakatga keltirish
man etiladi. Jo’natish signalini uzatish tartibi DATK mintaqaviy temir yo’l uzeli boshlig’i
tomonidan o‘rnatiladi.