5
I-BOB. BIOLOGIYA O’QITISH METODIKASI FAN SIFATIDA
1-§ BIOLOGIYA О‘QITISH METODIKASI KURSINING ASOSIY
MAQSADI VA VAZIFALARI.
Biologiya o‘qitish metodikasining maqsadi va vazifalari.
Biologiya o‘qitish metodikasi biologiya fan asoslari bilan bog‘liq bo‘lgan
o‘quv, jarayonlar, prinstiplar va qonuniyatlar to‘g‘risidagi fandir. Mazkur prinstip
va qonuniyatlarni bilish O‘qituvchiga maktab biologiya kursi bilan bog‘liq o‘quv-
tarbiyaviy jarayonlarni zamon talablariga mos holda tashkil yetish va boshqarish
imkonini beradi.
Biologiya o‘qitish metodikasi biologiya o‘quv fanlarining mazmuni,
uning
o‘qitish shakllari, metodlari, vositalarini o‘zaro bog‘liq
holda joriy yetishning
maqsad qilib qo‘yadi.
Biologiya o‘qitish metodikasining asosiy vazifasi o‘quvchilarga biologik
o‘kuv fanlar bo‘yicha chuur atroflicha bilim berish,
ularning har tomonlama
rivojlangan shaxs sifatida kamol topishiga ko‘mak beruvchi o‘quv fanlar
mazmunini, o‘qitish shakllari, vositalari va metodlarini ishlab chiishdan iborat.
Biologiya o‘qitish metodikasi fan sifatida
Har qanday fan insonning tadqiqot faoliyati bilan aloqador bo‘lib, u narsa va
xodisalar to‘g‘risida bilimlar to‘plashga yo‘nalgan, hamda tadqiqot ilinayotgan
narsa xodisalar to‘g‘risida to‘li va chuur bilim olishga aratilgan.
Fanning asosiy
funksiyasi tadqiqot hisoblanadi.
Biologiya o‘qitish metodikasi fan sifatida mazkur fan bilan bog‘liq
o‘quvchilarning bilim olish, tarbiyalanish va rivojlanishini nazariy va amaliy
jihatidan tadi qilishni maqsad kilib ko‘yadi.
Fanning asosiy belgisi bo‘lib, maqsadning aniligi, o‘rganish
predmeti,
bilimlarni bqilish usullari va shakllari hisoblanadi. Shu bilan birga fanning
rivojlanish tarixi, uning boyishiga sababchi bo‘lgan kashfiyotlarni qilish ham
muhim sanaladi.
6
Biologiya o‘qitish metodikasi pedagogik fanlar tarkibiga kiradi. Shu sababli
uning oldida turgan maqsad va vazifalar
ham umumpedagogik maqsad va
vazifalardan kelib chiqadi.
Biologiya o‘qitish metodikasi barcha o‘quv fanlarga taaluli bo‘lgan
pedagogik oidalarni, biologik o‘quv materialiga tadbi yetishga yo‘nalgan. Shu
bilan bir atorda biologiya o‘qitish metodikasi tabiiy, ilmiy,
biologik, psixologik,
pedagogik bilimlarni o‘zida mujassamlashtiradi.
Biologiya o‘qitish metodikasi biologiya o‘quv fanining o‘qitish maqsadini,
mazmunini, biologik bilimlarning tanlash prinstipini belgilab beradi.
Biologiya o‘qitishning hozirgi davrda samarali bo‘lishi o‘quvchilarning
o‘quv, mehnat va jamoat faoliyatlarida qatnashish uchun zarur bo‘lgan biologik
bilimlar, ko‘nikmalar, malakalarni egallaganiklari bilan belgilanadi. Ular esa o‘z
navbatida o‘quvchilarning tarbiyalanganlik natijasida, dunyoqarashi, e’tiodi, tabiat,
jamiyat va shaxsga bo‘lgan munosabatida namoyon bo‘ladi. O‘quvchilarning
rivojlanish
darajasi, qobiliyati, jismoniy va amaliy jihatdan takomillashtirishga
bo‘lgan extiyoji bilan ifodalanadi.
Biologiya o‘qitishning maqsadi yuorida qayd
qilingan omillardan kelib
chiqadi. Biologiya o‘qitishning maqsadlarini bilish o‘qituvchiga o‘qitish jarayonini
boshqarish imkoniyatini beradi.
