9
15
TBC UZ
1 mln +
4,3
48,6
16
QIWI Koshelek
50 mln +
4,0
729
17
Uzum Bank (Apelsin)
5 mln +
4,3
185
Manba: Playmarket ma‘lumotlari asosida muallif tomonidan tuzilgan.
Mamlakatimizda elektron savdoning rivojlanishining o‗ziga xos xususiyatlari mavjud. Masalan,
aholi
onlayn xaridlar uchun telegram botlaridan faol foydalanishadi. O‗z navbatida ushbu ilova to‗lovlarni
amalga oshirish, uning xavfsizligini ta‘minlash, hamda rasmiy oldi-sotti bitimlari tuzish imkonini
bermaydi. Buning natijasida, iste‘molchilar va sotuvchilar huquqlarini himoyalash, kiberjinoyatchilikning
oldini olish masalalarida muammolar vujudga kelmoqda.
Bundan tashqari, iste‘molchilar faqat kichik
xaridlarni amalga oshirishi, kattaroq xaridlar bo‗yicha to‗lovlarni amalga oshirishida qo‗rquv va
ishonchsizlik bildirishmoqda. Bu kabi holatlar raqamli moliyaviy xizmatlardan
foydalanuvchilarning
ko‗payishiga salbiy ta‘sir etadi.
Elektron to‗lov tizimlari samarali ishlashida internet ulanishlar barqarorligi va mamlakatimizning barcha
hududlarini qamrab olishi juda muhimdir. Mamlakatimizning barcha hududlarida global internet
tarmog‗iga ulanish bo‗yicha bir qator chora tadbirlar amalga oshirildi. Internet xizmatidan
foydalanuvchilar soni sezilarli ortdi. Shu bilan birga internet tarmog‗ining kengayish sur‘atlari korxonalar
sonining o‗sish sur‘atlaridan orqada qolmoqda. Bundan tashqari
mamlakatimizda internet
foydalanuvchilari asosan mobil internet barcha hududlarni, korxona va tashkilotlarni imkon qadar to‗liq
va tez internet bilan ta‘minlash, uni sifatini yaxshilash hamda mahalliy uyali aloqa operatorlari aloqa
xizmatlarini samarali yo‗lga qo‗yish, internet qamrovi faqat yirik shaharlarda emas balki qishloq joylarda
ham ishlashini ta‘minlash lozim.
Onlayn moliyaviy operatsiyalarning samaradorligi va sifatini oshirishda elektron to‗lov tizimlari sohasida
raqobatchilik muhitini rivojlantirish lozim.
Elektron to‗lovlaridan foydalanuvchilarni ko‗paytirishda xizmat haqini kamaytirish muhim ahamiyat kasb
etadi. Hozirgi kunda ham onlayn to‗lovlarni amalga oshirishda xizmat haqi olinmaydigan to‗lovlar
(kommunal to‗lovlar, soliq, davlat bojlari va boshqa) mavjud. Qolgan xizmatlar
uchun odatda bir foiz
komissiya to‗lovi olinadi (to‘lovchi yoki sotuvchidan). Nazarimizda ushbu to‗lov foizi pul o‗tkazmaga
muvofiq regressiv (pasayuvchisi) stavkalarga muvofiq undirilishi maqsadga muvofiq
Shuningdek, aholining zamonaviy moliyaviy texnologiyalar hamda kiberxavfsizlik bo‗yicha
savodxonligini oshirish muhim masalalardan biri hisoblanadi. Fikrimizcha,
maktablarda iqtisodiyot
asoslari fani doirasida o‗quvchilarga zamonaviy raqamli texnologiyalar, shuningdek raqamli hukumat
bo‗yicha bilim va amaliy ko‗nikmalar shakllantirishga oid mavzular bilan boyitilishi muhim.
Bundan
tashqari ommaviy axborot vositalarida mazkur mavzularga oid ko‗rsatuvlar xam ko‗paytirilishi maqsadga
muvofiqdir.
