|
Ksenobiotiklar 3 guruhga bo‘linadi
|
| bet | 9/39 | | Sana | 03.12.2023 | | Hajmi | 0,74 Mb. | | #110149 |
Bog'liq Oziq ovqat maxsulotlarini saqlash usullariKsenobiotiklar 3 guruhga bo‘linadi:
Inson iqtisodiy faoliyati mahsulotlari.
Uy kimyoviy moddalari.
Ko‘pgina dorilar. Afsuski, oziq-ovqat sanoatida ruxsat berilgan oziq-ovqat qo‘shimchalari – bo‘yoqlar konservantlar, stabilizatorlar va boshqalar ham ksenobiotiklarga tegishli. Yetarli darajada yuqori molekulyar og‘irlikdagi bu moddalar o‘zlari allergen xususiyatlariga ega bo‘lishi mumkin va bundan tashqari ular “Oddiy” allergenlarning (Oziq-ovqat, polen, uy) tajovuzkorligini keskin oshiradi.
Genomning xususiyatlariga qarab, odamlar ksenobiotiklarga turlicha munosabatda bo‘lishadi. Tanaga kiradigan ksenobiotiklarni in’aktiv qiluvchi oqsillarni sintezi uchun javob beradigan genlar mavjud. Ushbu oqsillar asosan ovqat hazm qilish traktida, nafas yo‘llarida uchraydi.
Afsuski, oziq-ovqat sanoatida ruxsat berilgan oziq-ovqat qo‘shimchalari – bo‘yoqlar konservantlar, stabilizatorlar va boshqalar ham ksenobiotiklarga tegishli. Yetarli darajada yuqori molekulyar og‘irlikdagi bu moddalar o‘zlari allergen xususiyatlariga ega bo‘lishi mumkin va bundan tashqari ular “Oddiy” allergenlarning (Oziq-ovqat, polen, uy) tajovuzkorligini keskin oshiradi.
Genomning xususiyatlariga qarab, odamlar ksenobiotiklarga turlicha munosabatda bo‘lishadi. Tanaga kiradigan ksenobiotiklarni in’aktiv qiluvchi oqsillarni sintezi uchun javob beradigan genlar mavjud. Ushbu oqsillar asosan ovqat hazm qilish traktida, nafas yo‘llarida uchraydi.
Boshqacha qilib aytganda, ksenobiotiklarni zararsizlantirish bo‘yicha genetik dasturlashtirilgan tizim har bir insonni tashqi omillariga (Oziq-ovqat qo‘shimchalari, giyohvand moddalar va boshqalar) qarshilik yoki sezgirligi jihatidan noyob qiladi.
Demak, organizmning odatdagi moddalarga turli xil reaktsiyalari iste’mol qilishga imkon beradi.
Yuqorida aytib o‘tilganlarga asoslanib, allergik va psevdo-allergik reaktsiyalarga moyil bo‘lgan odamlar uchun umumiy qoidalar quyidagilardir:
Sanoat konservalari, tarkibida bo‘yoq moddalari bo‘lgan mahsulotlar va boshqalarni oziq-ovqat mahsulotlaridan chiqarib tashlash.
Suvni tozalash vositalaridan foydalanish.
Dori vositalarining minimal va qat’iy qo‘llanilishi.
|
| |
