-mavzu: Ressorning vazifasi, turlari,tuzilishi

Download 19,16 Mb. Pdf ko'rish
bet	191/216
Sana	24.05.2024
Hajmi	19,16 Mb.
	#252024

1 ... 187 188 189 190 191 192 193 194 ... 216

Bog'liq
O\'zbekiston respublikasi

34-mavzu: Ressorning vazifasi, turlari,tuzilishi.

Reja:
1. Ressorning vazifasi, turlari,tuzilishi.
2.Ko‘ndalang turg‘unlik stabilizatorlarining vazifasi, tuzilishi.
3.Osmalarni harakat xavfsizligiga ta’siri
Old osmalarda (to‘sinlarda ham) bir muammo bo‘lib, vertikal o‘rnatilgan
g‘ildiraklar to‘singa tushgan og‘irlikdan egiladi, natijada g‘ildiraklar bir-biriga
og‘ib aylanganda, g‘ildirashiga qarshilik juda ortib ketadi. Bu holatdan qutilish
uchun chap g‘ildirak chap tomonga, o‘ngi o‘ng tomonga a burchagiga og‘diriladi.
a-g‘ildirakning og‘ish burchagi deyiladi (62a-rasm).
G‘ildirak og‘ish burchagining bo‘lishi avtomobil harakati davrida (ayniqsa
burilishida) yuklanish hisobiga tiklanib, yo‘lga jipslashib, uning turg‘unligini
yaxshilaydi.
Lekin og‘ish burchagining bo‘lishi g‘ildiraklar harakati davrida ularni
markazi atrofida burilib xarakatlanishga majbur etuvchi kuchlarni pay do etadi. Bu
kuchlar g‘ildiraklarni sirpanib xarakatlanishini taqozo etadi, natijada shinalar tez
yeyiladi. Bu kamchilikni yo‘qotish uchun chap va o‘ng g‘ildiraklar bir-biriga
parallel emas, balki avtomobil bo‘ylama o‘qiga burchak ostida joylashtiriladi (62b-
rasm).
G‘ildiraklarning yaqinlashuv burchagi 5 g‘ildiraklar orasidagi A va B
masofalarning to‘g‘inlar chetida g‘ildarak markazi balandligida o‘lchangan
ayirmasiga teng. Bu ayirma xar xil avtomobillar uchun 212mm. G‘ildiraklarning
og‘ish burchagi a=0-20 bo‘lishi mumkin.
Old g‘ildiraklarining og‘ish a va yaqinlashuv burchaklar bilan joylashishi,
ularning yonga sirpanmasdan to‘g‘ri chiziqli g‘ildirashini ta’minlaydi.
Avtomobilning ekspluatatsiyasi davrida qismlarining yeyilishi a, 5 burchaklarning
o‘zgarishiga olib keladi. Shuning uchun vaqtida ular rostlanib turadi.
G‘ildiraklarning joylashish burchagiga shkvorenning ko‘ndalang va
62-rasm. Old boshqariluvchi g‘ildiraklarning joylashish burchaklari:
a-g‘ildirakning vertikal holatdan og‘ish burchagi; b-oldg‘ildiraklarning
yaqinlashuv burchagi.

333
bo‘ylama tekisliklarda og‘ish burchaklari ham kiradi. Ularning mavjudligi
g‘ildiraklarning
stabillanish
momentlarini
hosil
qilib,
avtomobilning
boshqariluvchanligini yaxshilaydi. Bu burchaklar rostlanmaydi, osmaning
konstrutsiyasi hisobiga ta’minlanadi va har xil avtomobillar uchun 4
0
-8
0
ni tashkil
etadi.
NEKSIYA avtomobilining old osmasi richag-teleskopik bo‘lib elastik qism
sifatida prujina ishlatiladi. U «Makferson» (Mc. Pherson) tipidagi osmalar turiga
kiradi. Osma pastki richaglar, amortizatorli teleskopik ustun, prujina, yukorigi
tayanch va stabilizatordan iborat.
Pastki richag sharnirida rezina vtulkalar ishlatilgan. Teleskopik ustunning
yuqorigi tayanchi rezina dempferga ega bo‘lib, oldingi g‘ildirakning burilishini
ta’minlash uchun tirgak podshipnik o‘rnatilgan. Teleskopik tayanchni g‘ildirakning
podshipnikli gupchagi ushlab turadi, uning o‘zi esa pastki richak bilan sharli
barmoq yordamida mahkamlangan.
Ko‘ndalang turg‘unlik stabilizatori pastki richaglari ikkita stoyka orqali
mahkamlangan.

334

Download 19,16 Mb.

1 ... 187 188 189 190 191 192 193 194 ... 216

Download 19,16 Mb.

Pdf ko'rish