60-rasm.
Neksiya avtomobilining orqa osmasi.
331
Amortizator maxsus suyuqlik bilan to‘ldirilgan bo‘lib, suyuqlikni bir
hajmdan ikkinchisiga haydashda xosil bo‘ladigan qarshilikdan kuzov tebranishi
so‘ndiriladi.
Teleskopik amortizatorning o‘ziga xos xususiyati, shtok harakat- langanda
ish silindrinning ikki tomonidagi suyuqlik hajmini to‘ldiruvchi kamera borligidir.
G‘ildirak oxista ko‘tarilib, osma prujinasi siqilganda, shtok ish silindriga
kiradi. Porshenning kichik bosimi ta’sirida suyuqlik porshen tepasidagi bo‘shliqqa
va kameraga o‘tadi. Suyuqlik porshenning yuqori qatoridagi teshikchalardan o‘tib,
o‘tkazuvchi klapanni ochadi va porshen tagidan ustidagi bo‘shliqqa o‘tadi. Shtok
siqib chiqargan hajmdagi suyuqlik esa siqish klapanining kalibrlangan
teshiklaridan kameraga o‘tadi va undagi bosimni orttiradi. Bu jarayonda siqish
klapani kuchli prujina ta’sirida yopiq bo‘ladi.
G‘ildirak oxista pastga tushib osma prujinasi cho‘zilganda proshen
yuqoriga harakatlanib, shtok ish silindridan chiqadi. O‘tkazuvchi klapan yopiladi
va porshen ustidagi bosim oshadi. Natijada porshen ustidagi suyuqqlik uning ichki
qator teshiklardan o‘tib, klapan va vtulka o‘rtasidagi xalqa bo‘shliqdan porshen
osti hajmiga o‘tadi. Bosim pastligi uchun klapan yopiq, kameradagi bosimdan
suyuqlik silindr tagi teshiklaridan o‘tkazish klapanining kuchsiz prujinasini siqib
yana silindrga o‘tadi.
G‘ildirak tezkor ko‘tarilganda porshen tez harakatlanib, silindr ichidagi
bosim ortadi. Katta bosim siqish klapanini ochadi, natijada amortizator
qarshiligining ortishi tezkor sekinlashadi. Demak, siqish klapani amortizatorni
qattiq turtkilar ta’siridan saqlaydi.
G‘ildirak tezkor pastga tushganda porshenning harakat tezligi ortib,
porshen ustidagi bosim ham ortadi. Natijada klapan ochilib suyuqlik porshen osti
hajmiga tushadi, amortizatorning qarshiligi tezkor kamayadi. Klapan amortizatorni
qattiq turtkilar asoratidan saqlaydi
1-rasm. Amortizatorning sxemasi.
1-yuqori tayanch; 2-himoyalovchi qobig‘; 3-shtok; 4-silindr; 5-
klapanli porshen;
6-pastki tayanch; 7-g‘ildirak o‘qi; 8-avtomobil kuzovi.
|
