Pedagogik texnologiyalar




Download 0.52 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/35
Sana11.03.2022
Hajmi0.52 Mb.
#18548
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35
Bog'liq
pedagogik texnologiyalar
95rwmTQImdcxI6J4MBVZa8i3QUpS0wOm0rVkGf6B, 3-mavzu, История изучения, 2.8, O`ktambekov Anvarjon , 8. Сузиш ва уни ЎМ НФД 5112000-ЖМ 2020-2021 ў.й, Dasturlash tillari, 84251714, 24, portal.guldu.uz-Eritmalar. Eritmalar konsеntratsiyalari. Eruvchanlik, Р.Ишмухамедов, А.Абдуқодиров, А.Пардаев. Таълимда инновацион технологиялар (таълим муассасалари педагог ўқитувчилар учун амалийвсиялар ). Ўқув қўлланма, Virusologiya fanidan laboratoriya mashg`ulotlari ishlanmasi-hozir.org (1), 1-mavzu, Микробиология итоговой
Tayanch iboralar: Pedagogik texnologiyalar tushunchasi va uning aspektlari: ilmiy, jarayonli – 
ifodaviy (ifoda etish, u`kuv jarayoni agoritimi), jarayonli – amali (u`kuv jarayonini amalga 
oshirish). Pedagogik texnologiyalar darajalari; umumpedagogik (umudidaktik), xususiy metodik 
(predmetli), lokal (moduli). 
1.Pedagogik texnologiyalar mezonlari 
Ta’lim shakllari, usullari, uslubiy tizimlari xususiy metodikalar ku`rinishida xarxil bu`lgan 
bu`lib, ular takomillashib borishi jarayonida texnologiyaga u`sib u`tadi. 
Texnologiya universal xususiyatga ega bu`lib, uni H`ar bir mutaxassis tomonidan 
amalga oshirish, bir xil darajada bajarish va ku`zda tutilgan maqsadga erishish mumkin. 
Uning metodikadan asosiy farqi shundaki, metodika u`qitish usul-
l
ari va yu`llarining ma’lum 
shaxs uchun qulay bu`lgan majmuadan iborat. Metodika u`qituvchining bilim, ku`nikmalari, 
maH`orati, shaxsiy sifatlari, temperamentiga borliq. Buni Dasturlashtirilgan ta’lim 
texnologiyasi bilan turli xususiy fanlarni H`ar xil didaktik vositalardan foydalangan H`olda jadal 
(intensiv) u`qitish metodikalari orasidagi farqni solishtirishda ku`rish mumkin. 
Shu asosda texnologiyalarning asosiy mezonlarini quyidagicha belgilash mumkin: 
1.
Ma’lum ilmiy asosga, kontseptsiyaga tayanish. 
2.
Tizimlilik, u`quv-tarbiya jarayoni va uning tarkibiy qismlarining u`zaro mantiqiy 
boғliqligi. 
3.
Samaradorlash, ta’lim standartlariga erishishni kafolatlashi, talab qilinadigan vaqt, 
kuch va vositalarning me’yor darajasida ekanligi. 
4. Boshqalar tomonidan qayta amalga oshirish mumkinligi. 
Ta’limning kafolatlangan natija beradigan texnologik jarayonini yaratish yu`lidagi dastlabki 
qadam 60- yillarda yaratilgan dasturlashtirilgan ta’lim bu`lgan edi, Bunda u`quvchi tu`liq 
u`zlashtirishga erishguncha bajarishi lozim bu`lgan barcha vazifalar aniq ketma-ketlikda, 
batafsil ishlab chiqilgan dastur tuziladi. Bu dastur ta’lim maqsadida ku`zda tutilgan darajadagi 
bilim va ku`nikmalarni H`ar bir u`quvchi u`zlashti-rishini kafolatlashi lozim. U`zlashtirish 


jarayonining borishi H`aqida u`qituvchi bilan birga u`quvchining u`ziga H`am axborot etib 
turadi. U`quvchi mantiqiy boғlangan qisqa vazifalarni ma’lum ketma-ketlikda bajarish orqali 
deyarli xatolarsiz asosiy maqsadga etib bora oladi. 
Bunday texnologiya u`quv jarayonini tu`liq nazorat qilish imkoniyatini beradi. Bunda 
mantiqiy boglangan qisqa vazi-falar ketma-ketlish ta’lim jarayonining algoritmini H`osil qiladi. 
U`quvchi va u`qituvchi faoliyatining shunday algoritm asosida tashkil qilinishi ku`zda tutilgan 
maqsadga erishishni kafolatlaydi. Ta’lim jarayonining shunday tartibda tashkil qilinishini H`ozirda 
tu`liq ma’noda pedagogik texnologiya deb atash mumkin. 
Pedagogik texnologiya ta’lim oluvchilar va tarbiyala-nuvchilarga pedagoglar tomonidan 
kasbiy-pedagogik maqsad-larni amalga oshiruvchi ta’sir ku`rsatilishini tashkil qilish tizimini 
belgilaydi. 
Pedagogik texnologiya pedagogik faoliyatni aniq maqsad-lar asosida tashkil qilish H`amda 
uning texnologikligini nazorat qilish imkoniyatini beradi. 
Pedagogik texnologiya tizimi pedagogik maqsadlarning aniq amalga oshirilishini 
ta’minlaydi. 
Texnologik tizimning asosiy belgisi kutilgan natijaga erishishni kafolatlashdir. Buning uchun 
asosiy maqsadga erishishning H`ar bir bosqichida bajarilishi lozim vazifalar, buning uchun talab 
qilinadigan vositalar H`amda metodlarning aniq modullari yoki algoritmlari H`osil qilinadi. 
Notexnologik tizim (xususiy metodikalar)da esa kutilgan natijaga erishish kafolatlanmaydi. 
Pedagogik texnologiya ratsional asosdagi ilmiy mezonlarga asoslangan bu`lishi bilan birga, 
uning yanada rivojlanishida intuitiv (empirik) bilimlar H`am muH`im aH`amiyatga ega. Shu 
ma’noda texnologiyani ma’lum ma’noda san’atga qiyos qilinadi. Chunki san’at intuitsiyaga 
asoslanadi, texnologiya esa fanga asoslanadi. Lekin juda ku`p faoliyat soH`alari dastlab san’atdan 
boshlanadi va texnologiya bilan tugaydi. Su`ngra H`ammasi boshidan boshlanadi. Pedagogik 
texnologiyaning rivojlanish jarayonlarida H`am ushbu H`olatlarni kuzatish mumkin. Fanga 
muvofiq qurilgan pedagogik amaliyot pedagogik texnologiyadir. 
Ta’lim oluvchilar va ta’lim beruvchilarning u`quv-tarbiya jarayonida avvaldan belgilangan 
sifatlarning shakllanishiga olib keladigan izchil amaliy faoliyatlarini pedagogik texnologiya deb 
H`isoblash mumkin. 
Pedagogik texnologiya (yoki ta’lim texnologiyasi) bor-yu`ғi va eng asosan ta’lim oluvchi 
yoki tarbiyalanuvchining ta’lim-tarbiya jarayonida qanday faoliyatni va qay darajada amalga 
oshirishidan iborat. 
U`quvchining u`rganilayotgan materialni sifatli u`zlashtirishini ta’minlovchi izchil amaliy 
faoliyati ta’lim texnologiyasi bu`lishi mumkin 

Download 0.52 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Download 0.52 Mb.
Pdf ko'rish