Xamidov V. S. Erkin va ochiq kodli LMS tizimlar tahlili, infocom. uz 2013. №7, 8., ‒ Б. 14.;
Xamidov V. S. Ta’lim tizimida keskin burilishga sabab bо‘lgan 4 dastur haqida// http://
uz.infocom.uz/2009 /12 /21/ ta’lim-tizimida-keskin-burilishga-sabab-bo‘lgan – 4 – dastur
- haqida; http:// elearning.zn.uz/ Elektron ta’lim bо‘yicha blog.
PEDAGOGIKA
2017, 6-son
101
olinmagan holda, barcha ta’lim oluvchilar uchun bir xil о‘quv modullari taqdim
etiladi. Vaholanki, ayrim ta’lim oluvchilar uchun о‘rganilayotgan fan (о‘quv
moduli) murakkab bо‘lishi yoki, aksincha, sodda bо‘lishi mumkin.
Talabaning bilim darajasiga moslasha oladigan webga yо‘naltirilgan adaptiv
о‘qitish tizimini yaratildi. Tizimda о‘quv (о‘qitish) jarayonini tashkillashtirish
bosqichlari mavjud. Ilmiy tadqiqotlarimiz natijasiga ko’ra, webga yо‘naltirilgan
adaptiv о‘qitish tizimida о‘qitish jarayonini yaratish bosqichlarini taklif qilish
mumkin.
1-bosqich. О‘rganiladigan fan tanlanadi. Fanni о‘rganish uchun zarur
bо‘ladigan minimal boshlang’ich talablar aniqlanadi. Minimal talablar asosida
fanni tushunish uchun zarur bо‘lgan kalit sо‘zlar aniqlanadi. Kalit sо‘zlar uchun
asosiy tushunchalar bazasi shakllantiriladi. Asosiy tushunchalar bо‘yicha о‘quv
materiallari yaratiladi. Shakllangan tushunchalar bо‘yicha diagnostik nazorat
savollari tuziladi. Birinchi bosqichda keltirilgan vazifalarni tushunish oson bо‘lishi
uchun quyidagi maxsus belgilar kiritiladi:
F ‒ о‘rganiladigan fan. K – kalit sо‘zlar (asosiy kalit tushunchalar) tо‘plami
bо‘lib, u kalit sо‘z elementlarini o’z ichiga oladi: K 𝜖 (𝑘
1
, 𝑘
2
, … 𝑘
𝑛
). Kalit sо‘zlar
asosida yaratilgan о‘quv materiallari tо‘plami U deb belgilanadi. О‘quv materiali
tо‘plami о‘quv material elementlaridan tashkil topadi: U 𝜖 (𝑈
1
, 𝑈
2
, … 𝑈
𝑚
). Har
bir о‘quv materiali uchun tuzilgan nazorat savollari tо‘plami Q bilan, uning
elementlari 𝑄𝜖 (𝑞
𝑚𝑛
) bilan belgilanadi va:
U holda:
𝑈
1
𝜖 (𝑞
11
, 𝑞
12
, . . 𝑞
1𝑛
);
𝑈
2
𝜖 (𝑞
21
, 𝑞
22
, . . 𝑞
2𝑛
);
………….
𝑈
𝑚
𝜖 (𝑞
𝑚1
, 𝑞
𝑚2
, . . 𝑞
𝑚𝑛
) formulasi yuzaga keladi.
Natijada ta’lim oluvchi tanlagan F fanni о‘rganishni boshlash uchun,
avvalambor, diagnostik nazorat savollari Q bazasidan boshlang’ich ilk elektron
nazoratdan о‘tkaziladi. Boshlang’ich ilk nazorat natijasi 100% bо‘lgandan
keyingina о‘rganiladigan fanga kirish mumkin bо‘ladi, aks holda, fanni о‘rganish
uchun kerak bо‘ladigan asosiy tushunchalar asosida yaratilgan о‘quv materiallari
qayta beriladi. Qayta beriladigan о‘quv materiallari bazasi ta’lim oluvchi aynan
elektron nazorat vaqtida javob bera olmagan tushunchalarni qamrab olgan
о‘quv materiallari asosida tuzilgan savollarni o‘z ichiga oladi, masalan:
U 𝜖 (𝑈
1
, 𝑈
3
, 𝑈
5
).
|
