|
Pedagogika ijtimoiy fan sifatida. Pedagogika ijtimoiy fan sifatida falsafa fanidan alohida soha bo‘lib ajralib chiqqan. «Pedagogika»
|
| bet | 1/5 | | Sana | 20.01.2024 | | Hajmi | 31,5 Kb. | | #141730 |
Bog'liq ped nazariya
Pedagogika ijtimoiy fan sifatida
. Pedagogika ijtimoiy fan
sifatida falsafa fanidan alohida soha bo‘lib ajralib chiqqan.
«Pedagogika» atamasi Qadimgi Yunonistonda (miloddan avvalgi
5-4-asrlar) paydo bo‘lgan. Pedagogika o‘z nomini yunoncha
«paidos» – bola va «ago» – yetakchilik so‘zlaridan oldi. So‘zma
so‘z tarjimada «pedagogika» so‘zi «bola yetaklovchi» degan
ma’noni anglatadi. Qadimgi Yunonistonda o‘qituvchi o‘z
xo‘jayinining bolasini maktabga kuzatib boradigan, unga sinfda
va sinfdan tashqarida xizmat qiladigan qul edi. Jamiyat
rivojlanishi bilan o‘qituvchining roli sezilarli darajada o‘zgardi,
bu tushuncha kengroq ma’noda bolani hayot davomida
boshqarish san’ati – o‘qitish, tarbiyalash, ma’naviy va jismoniy
rivojlantirish san’atiga nisbatan qo‘llanila boshladi.
Pedagogika – shaxsni tarbiyalash, o‘qitish, ta’lim berish
haqidagi fan. Pedagogika ijtimoiy tarbiyaning umumiy
qonuniyatlari, muayyan jamiyatda yagona ijtimoiy maqsadga
muvofiq yosh avlodga ta’lim berish va tarbiyalashning mohiyati
va muammolarini tadqiq etuvchi ta’lim hamda tarbiya jarayonini
yaxlit tarzda o‘rganadigan fan sifatida belgilanadi. Fanning
obyektini belgilashda falsafaning obyektiga murojaat qilinadi.
Jumladan, falsafa insonning dunyoda tutgan o‘rni va
dunyoqarashining yaxlit tizimini ifodalovchi ma’naviy
faoliyatining bir shakli sifatida namoyon bo‘ladi, fanning obyekti
olam va odam rivojlanish jarayonlarini qamrab oladi. Pedagogika
fanining obyektini ta’lim va tarbiya tashkil etadi.
Pedagogikaning asosiy kategoriyalari.
Kategoriyalar
(yunoncha: «kategoria» – bayon, ta’rif, belgi) fanning mohiyatini,
uning o‘rnatilgan va tipik xususiyatlarini aks ettiruvchi eng keng
qamrovli va umumiy fundamental tushunchadir. Ta’lim va
tarbiya jarayonini tashkil qiluvchilar pedagogika fanning asosiy
kategoriyalari bo‘lib hisoblanadi. Pedagogika fanining asosiy
kategoriyalari shaxs kamolotini ta’minlash, ta’lim va tarbiya
samaradorligiga erishishga qaratilgan jarayonlarning umumiy
mohiyatini yoritadi. Eng muhim pedagogik kategoriyalar sifatida
quyidagi kategoriyalar: shaxs, tarbiya, ta’lim (o‘qitish, o‘qish),
ma’lumot, shakllantirish, rivojlantirish, bilim, ko‘nikma, malaka,
kompetensiya kabilarni ko‘rsatib o‘tish mumkin.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Pedagogika ijtimoiy fan sifatida. Pedagogika ijtimoiy fan sifatida falsafa fanidan alohida soha bo‘lib ajralib chiqqan. «Pedagogika»
|
