38
18-jadval.
Haydov osti qatlami zichligi va bonitirovkalash
koeffitsiyentlari.
Zichlik darajasi
Koeffitsiyentlar
Avtomorf tuproqlar
Gidromorf va yarim
gidromorf tuproqlar
Zichlanmagan
1,0
1,0
Kuchsiz
0,90
0,85
O‘rta
0,80
0,70
Kuchli
0,70
0,50
Juda zich
0,60
0,40
HARAKATCHAN FOSFOR, KALIY VA TUPROQ BONITIROVKASI
Fosfor "hayot kaliti" nomi bilan ataladi, bunga sabab u ko‘pchilik jarayonlarda
bevosita qatnashadi.
Fosfor tuproqda organik, mineral va organo-mineral shakllarda uchraydi.
Tabiatda barcha fosfatlarning 95 % kaltsiy fosfatidan iborat.
Organik birikmalar
tarkibidagi fosfor miqdori uning butun zahirasini 10-20 % dan tortib 70-80 %
gachasini tashkil qiladi. Tuproqda gumus miqdori qancha ko‘p bo‘lsa, organik fosfor
shuncha ko‘p bo‘ladi.
Tuproq unumdorligini oshirishda harakatchan fosforning roli katta ekanligi
e’tirof etiladi. Tuproqni harakatchan fosfor bilan ta’minlanganligi
agrokimyoviy
xaritanomalarda quyidagi tarzda beriladi.
19-jadval.