• Tarjimai xol metodi
  • Mexnat jarayonlarini modellash metodi




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet74/180
    Sana14.05.2024
    Hajmi1,78 Mb.
    #231480
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   180
    Bog'liq
    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

    Mexnat jarayonlarini modellash metodi 
    Ayrim mexnat jaraenlaridan goyat murakkabligi va yukori darajada 
    jinsliligi ularni kurib, utilgan metodlar va texnik vositalar bilan zarur aniklikda 
    urganish imkonini bermaydi. Bunday jarayonlar modellashtiriladi ya’ni 
    soddalashtiriladi.Urganilayotgan 
    mexnat 
    jarayoni 
    yigindisidan 
    ishning 
    muvaffakiyatini belgilaydigan eng muxim jarayon ajratiladi,modellashtiriladi 
    ba’zan esa sun’iy sharoit vujudga keltiriladi va ana shu modellashtirilgan
    sharoitda murakkab mexnat jarayoni urganiladi. Odatda buning uchun agregatlar 
    yoki texnologik kurilmaning soddalashtirilgan maketidan iborat treajyordan 
    foydalaniladi. 
    Tarjimai xol metodi 
    Ishlab chikarish ixtirochilar, mashxur ustalarning sifatlari shakllanishi 
    urganilganda kuprok kullaniladi. Bunda kishining xaetiy yuli ogzaki surash,
    xujjatlar va boshka ma’lumotlar orkali urganilaetgan kasbiy faoliyati va maxsus 
    bilim olish malaka va kunikmani tarkib toptirish maxorat, professional 
    kobiliyat xamda turli sifatlar orttirish ta’siri nukta nazaridan urganadi. Birok 
    tarjimai xolni xamda u bilan boglik bulgan savollarni urganishda tarjimai 
    xolning adabiy ishlanmasidan emas,balki bevosita asosiy manbadan 
    foydalaniladi. 
    Mexnat 
    psixologiyasi 
    uchun 
    fakat 
    ishlab 
    chikarish
    ilgorlariningina emas, balki mazkur kasb talablariga javob berolmagan, boshka 
    ishga utib ketgan, uz orzusiga kechikib erishgan shaxslar tarjimaixolining taxlili 
    xam kizikarlidir. Bu ayniksa kasbga yunaltirish, kasb buyicha konsultatsiya 
    berish va kasb talabiga binoan saralash problemalarini xal kilish uchun xam 
    muxim. Anketa metodi- anketalar yuborilish yoki tarkatish yuli bilan ommaviy 
    surashdan iborat. Bu metod uziga xos kichkacha sirtki suxbatdir. Anketa 
    erdamida olingan materiallar saezligi, ba’zan esa ayrim javoblardan 
    ishonchsizligi bilan yutkazadi, ammo ommaviyligi bilan yutadi. Anketa 
    metodining muvaffakiyati kup jixatdan savollarning kanchalik puxtaligiga 
    boglik. Misol: Anketadagi yunaltiruvchi savollar kupincha javob xarakterini
    oldindan belgilab, ularni ishonchsiz kilib kuyadi. Savollar anik va tushunarli 
    bulishi lozim.
    Psixologik xulosalarni anketa savollarga berilgan javoblar asosida 
    kuragan kishining uzi chikarishi lozim. Misol: xunar texnika bilimi yurti 


    94 
    ukdan."Sizning kurib tasavvur kilish tezligingiz yaxshimi" deb surmokning 
    balki "Siz kino eksperitiziyadagi surovni ukishga uringansizmi?" deb surab 
    aniklash lozim. Albatta, bunda suralaetgan kishining savodliligiga amin bulishi 
    kerak. Anketalarning " xa "yoki "yuk ekadi", "farksiz", "ekmaydi" kabi javob 
    anketada belgilangan shartli belgilar bilan ifodalanadi, bu esa javoblarni 
    statistik ishlar erdamida ularning xulosalar chikarishni osonlashtiradi.
    Xronometrik metodi - bu ish u yoki bu sutka (ish kunidan xronometraj) ni
    ulchashdan iborat. Urganilaetgan mexnat faoliyatiga kiritilgan turli xil
    sensomotor va sensonutk reaktsiyalaridan yashirin davrni ulchash xam 
    mumkin bulgan, buning uchun kayd etishning xronotsiplografiya, kimograflar, 
    atsiplograflar xamda tegishli axborot kursatgichlaridan foydalanadi.Mexnat
    psixologiyasi maksadlari uchun texnik pormalash amalietining olinaetgan
    xronometrajdan foydalanish mumkin. Mexnat jaraenidagi fiziologik faoliyatlarni 
    kayd etish bevosita kuzatish mumkin bulmagan xodisalar, xususan 
    emmotsional xolatlarni kilish imkonini beradi.

    Download 1,78 Mb.
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   180




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish