• 2-mavzu: ELEKTR TOKI BILAN SHIKASTLANISH 1. E lektr qurilmalaridan xavfsiz foydalanish uchun qo‘yiladigan umumiy talablar
  • Px;font-family: Times New Roman,Bold;color:#000000;}




    Download 6,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet9/199
    Sana15.05.2024
    Hajmi6,08 Mb.
    #236514
    1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   199
    Bog'liq
    cd883c79-a213-43a7-8439-ed35aa505978

    2-mavzu: ELEKTR TOKI BILAN SHIKASTLANISH 
    1. E
    lektr qurilmalaridan xavfsiz foydalanish uchun qo‘yiladigan umumiy talablar
    2.Elektr tokidan zararlanishlaming yuzaga kelishi 
    3.
     Elektr tokiga doir qabul qilingan turli atama va qisqartmalar
    E
    lektr qurilmalaridan xavfsiz foydalanish uchun qo‘yiladigan umumiy talablar 
    Elektr qurilmalaridan foydalanish uchun elektr toki, ulardan foydalanishga doir bo‘lgan 
    xavfsizlik texnikasi qoidalarini mukammal bilish va unga amal qilishi kerak. GOST 12.1.019-79 - 
    «Mehnat xavfsizligi standart tizimlari. Elektr xavfsizligi. Umumiy talablar» bo‘yicha elektr 
    xavfsizligi elektr qurilmalar konstruksiyalari bilan, himoya vositalari va texnik usullari, tashkiliy 
    va texnikaviy tadbirlar bilan ta’minlashi kerak.
    Elektr xavfsizligini ta’minlovchi himoya vositalari va texnikaviy usullarini aniqlashda 
    quyidagi omillar hisobga olinadi:
    - nominal kuchlanish, elektr qurilmasi ishlashi uchun zaruriy tok turi va chastotasi; 
    Elektr ta’minoti usullari, turlari(o‘rnatib qo‘yilgan manbaami, avtonom manbaami va 
    hok.); 
    Elektr energiya bilan ta’minlashdagi neytrallik rejasi(izolyasiyalangan, erlantirilgan, 
    neytral); 
    tashqi muhit shartlari(yuqori xavfli, xavfli, yuqori bo‘lmagan xavfli). 
    GOST 12.1.013-78ga binoan elektr xavfsizlik darajalari bo‘yicha tashqi sharoitlami 
    hisobga olgan holda mehnat sharoitlari ko‘rib chiqilgan:
    Kishilaming elektr tokidan yuqori xavfli jarohatlanish shartlari(sabablari): 


    namlik mavjudligi – bug‘ yoki kondensirlangan namliklar mayda tomchi singari ajralib 
    chiqishi natijasida nisbiy namlikning 75 % dan ortib ketishi kuzatiladi(yuvish xonalari, issiq 
    sexlar); (Nisbiy namlik 75%dan ortiq bo‘lgan muhitda elektr jihozlardan foydalanish taqiqlanadi) 
    tok o‘tkazuvchi changlaming mavjudligi – mashina va apparatlar ichiga, o‘tkazgichlarga 
    o‘tirib qolgan texnologik va turli xil changlar (un ishlab chiqarishdagi, ko‘mirxona, omborxona 
    va boshqa joylardagi changlar), o‘rtacha ishlab chiqarish sharoitlarida bular sovishga va 
    izolyasiyaga tusqinlik qilishi kuzatiladi ammo yong‘in yoki portlash keltirib chiqarmaydi;
    tok o‘tkazuvchi asos(taglik)lar mavjudligi (metalli, tuproqli, temirbetonli, g‘ishtli); 
    yuqori harorat - yil fasllari va issiqlik nurlanishlariga bog‘liq bo‘lmagan holda harorat 
    uzoq muddat 35oS, qisqa muddatli 40oS bo‘lishi; 
    insonning bir vaqtning o‘zida bir tomondan binoning erga mahkamlangan metall 
    konstruksiyali qismiga, ikinchi tomondan elektr qurilmaning metall korpusiga tegib turishi. 
    Kishilaming elektr tokidan xavfli jarohatlanish sharoitlari: 
    zax (yomg‘ir, qor, binoning ichida joylashgan namlik bilan qoplangan shift, pol, devor, 
    buyum); 
    kimyoviy aktiv (faol) muhit; 
    bir vaqtning o‘zida ikki va undan ortiq yuqori xavfli sharoitlaming mavjudligi. 
    Kishilaming yuqori xavfli bo‘lmagan jarohatlanish sharoitlari: 
    xavf va yuqori xavflami keltirib chiqaruvchi omillaming mavjud emasligi (ya’ni yuqori 
    bo‘lmagan xavflaming mavjudligi).
    Elektr qurilmalaridan foydalanishda turli baxtsiz hodisa kelib chiqishi mumkinligini bilgan 
    holda ulardan foydalanishda yuqori xavfli holatlar bo‘yicha kuzatuv ishlari amalga oshiriladi. 
    SHu bilan birga himoya vositalari va texnikaviy usullar elektr xavfini keltirib chiqarmaydigan 
    bo‘lishini ta’minlash zarur. Agar elektr xavfsizligiga doir biror kamchilik sezilsa, elektr bilan 
    ishlash ta’qiqlangani holda bu kamchiliklami bartaraf etishga kirishiladi. 

    Download 6,08 Mb.
    1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   199




    Download 6,08 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Px;font-family: Times New Roman,Bold;color:#000000;}

    Download 6,08 Mb.
    Pdf ko'rish