|
Rahmonov, D. Yuldasheva
|
| bet | 27/47 | | Sana | 02.02.2024 | | Hajmi | 11,28 Mb. | | #150302 |
Bog'liq chizmachilik 923.2-chizma.
Ikkita detal bir-biriga tegib tursa, ularning umumiy chegarasi bitta chi- ziqda tasvirlanadi. Bolt sterjeni bilan biriktiriladigan detallar teshigi orasida tirqish (zazor) bo‘lganligi uchun ikkala detal oralig‘ida umumiy chegara chizig‘i bolt sterjenigacha chiziladi.
Yig‘ish chizmalarida o‘lchamlarning eng kerakligi qo‘yiladi. Boltli bi- rikmada rezbaning o‘lchami hamda biriktirilayotgan detallarning qalinligi ko‘rsatiladi.
Boltli birikmani ikkita ko‘rinishda shartli soddalashtirib tasvirlash mumkin (23.1-chizma, d) .
Boltning uzunligi qanday aniqlanadi?
Yig‘ish chizmalarida boltli birikmani qanday tasvirlash mumkin?
Bolt, gayka va shaybalar qirqimga tushsa ham ular qirqilib ko‘rsatiladimi? Nima sababdan?
Yig‘ish chizmasida qirqimga tushgan yonma-yon joylashgan detallarning kesim yuzalari qanday shtrixlanadi?
Bir-biriga tegib turgan detallarning umumiy chegarasi qanday tasvirlanadi?
d = 30 mm, biriktiriladigan detallarning qalinligi a = 25 mm va b = 35 mm bo‘lgan metrik rezbali boltli birikmani chizing.
Biriktiriladigan detallar, bolt, gayka va shaybalar berilgan (23.2-chizma). Boltli birikmaning shartli soddalashtirilgan ko‘rinishini mantiqiy fikrlash yordamida oldin qog‘ozda keyin kompyuterda chizing.
Qaysi chizmada ajraladigan birikma detali tasvirlangan (23.3-chizma)?
23.3-chizma.
24-§. SHPILKALI BIRIKMANI CHIZISH
Shpilkali birikma. Shpilkaning uzunligi bolt uzunligi kabi aniqlanadi. Bu birikmada biriktiriladigan detal shpilkaga kiydiriladi. Shuning uchun shpil- ka uzunligi l ni aniqlashda kiydiriladigan detal qalinligi a, shayba qalinligi h, gayka balandligi H va ehtiyot qism k ning yig‘indisi hisobga olinadi (24.1-chizma, a). Bu yerda l1 shpilka uzunligiga kirmaydi.
Misol. Shpilka rezbasining diametri d = 24 mm va biriktiriladigan detal qalinligi a = 25 mm berilgan. Shpilkali birikmani chizing.
Buning uchun dastlab simmetriya o‘qi chiziladi. Unda oldindan aniqlangan shpilka uzunligi l o‘lchab qo‘yiladi. l oralig‘idagi bi- riktiriladigan detal qalinligi a, shayba va gay- kalar o‘rni belgilanadi. Shpilka uzunligi osti- ga shpilkani burab kiritiladigan rezbali uchi va shpilka uyasi chiziladi (24.1-chizma, a). Shpilka uyasining oxiriga 120° li konus chi- ziladi. Bu konus rezba o‘yishdan oldin d0 diametrda ochilgan silindrik teshikning oxiri- da parmadan qolgan iz hisoblanadi.
Uyaga shpilkaning uchi burab kiritilgan- dan keyin uyada 0,5 d zaxira qoladi. Bu yerda uya chuqurligi t = l1 + 0,5 d = 43 mm ga teng. Shpilka uyasining ustdan ko‘rinishi chiziladi va biriktiriladigan detallar ingichka chiziqda chegaralanadi (24.1-chizma, a).
Shpilkaning uyaga burab kiritiladigan holati chiziladi. Yig‘ish chizmasida rezba- larning bir-biriga kirib turishida doimo rez-
|
| |
