|
qizilo‘ngachning pastki qismiga (kardial) tushganidan keyin, uning shilliq
Pdf ko'rish
|
| bet | 137/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotqizilo‘ngachning pastki qismiga (kardial) tushganidan keyin, uning shilliq
pardasini qo‘zg‘atadi, bu esa kardial sfinktemi reflektor ravishda
ochilishini chaqiradi. Voyaga yetgan odamlarda u doimo yopiq bo‘ladi,
shu sababli ular boshi bilan tik turganida ham oziq massasi og‘izga
tushmaydi. Kardial sfinkter oshqozon retseptorlari tomonidan reflektor
ravishda yopilishini
ta’min etadi. Yosh bolalarda esa kardinal sfinkter
tonusi bo‘lmaydi, shu sababli ular boshi bilan pastga qaratilganida
m e’dadagi massalar og‘iz b o‘shlig‘iga tushib ketadi.
M e’dada oziq massasi bo‘lmaganida uning devorlari qisqarganligi
sababli bir-biriga tegib turadi. M e’daga oziq massasi tushganidan 20-30
minut o'tganidan keyin silliq muskullaming yuqoriga k o ‘tariluvchi va
pilorikoldi sfmkterigacha boradigan to‘lqinsimon_qisqarishi (perestaltik)
kuzatiladi. Qisqargan paytda m e’daning fundal qismidagi bosim 40
mm.sim.ust.gacha ko‘tariladi.
M e’da muskullarining holati va faoliyati o g‘iz bo‘shlig‘ining ozuqa
massalari va keraksiz (zaharli, zararsiz) moddalar ta’sirida qo‘zg ‘alishi
natijasida o ‘zgaradi.
194
Suyuq va yarim suyuq oziq massalarini iste’mol qilinishi va ruhiy
ozuqaviy (hidi, ko‘rinishi va h.z.) ta’sirlar (shartli oziqlanish refleksi)
m e’dalar harakatini reflektor ravishda tormozlaydi va pilorik sflnkterni
yopadi. Qattiq ozuqa massalari esa og‘iz bo‘shlig‘i reseptorlari bilan
reflektor holda m e’daning fundal va o ‘n ikki barmoqli ichakka chiqadigan
qismlarini harakatlarini bir y o ‘la tezlashtiradi.
Qisqarish to‘lqini pilorikoldi sfinkteriga yetganidan keyin sfmkter
yopiladi, undan keyin privratnikning umumiy qisqarishi bajariladi, bu
|
| |
