Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet182/318
Sana23.05.2024
Hajmi14,15 Mb.
#251148
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   318
Bog'liq
G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot

0,32
0,35
bir xil
0,02
0,15
7 baravar
M g_
0,01
0,04
40 baravar
Ca
0,0025
0,006
2,4 baravar
Cl
0,37
0,6
1,6 baravar
P 0 4
0,009
0,27
30 baravar :
so3
0,002
0,18
90 baravar
Ammiak
40 baravar
Siydik bilan anorganik tuzlardan natriy, kaliy tuzlari, sulfatlar, 
fosfatlar chiqariladi. Sog‘lom organizm siydigida oqsillar va qand odatda 
bo‘lmaydi. Ammo, ayrim hollarda juda qisqa vaqt davomida, og‘ir 
jismoniy ish bajarayotgan odam va hayvon siydigida kam miqdorda oqsil 
boiishi mumkin. Biroq siydikda surunkasiga sezilarli miqdorda oqsil 
boiishi kasalliklar paytidagina kuzatiladi. Oqsillaming siydik bilan 
chiqish hodisasiga albuminuriya deyiladi. Ayrim fiziologik holatlarda 
(qo‘rqish, hurkish, simpatik nerv tizimining qo‘zg‘alishi, adrenalinning 
ko‘p ajralishi natijasida) va bir qator patologik hollarda siydik bilan qand, 
glyukoza chiqarilishi mumkin. Bu hodisaga glyukozuriya deyiladi. Turli 
buyrak kasalliklari, siydik yoilarining jarohatlanishi va boshqa bir qator 
hollarda siydik bilan qon chiqishi ham mumkin -gematuriya deb shunga 
aytiladi.Odam va hayvonlarning bir qator infeksion va parazitar 
kasalliklari paytida siydikda gemoglobin 
uchrashi mumkin, 
bu 
gemoglobinuriyadir.
Voyaga yetgan odamlaming buyraklari bir kecha-kunduzda 
o‘rtacha:erkaklarda 
1000-1500 
ml,ayollarda 900-1200 
ml 
siydik 
ajratadi.Bu ko‘rsatkich otlarda 2-5 litr,sigirlarda 6-12 l.,qo‘ylarda 1,5-2,0 
l..ni tashkil etadi.
271


Siydikning bir kecha kundkzlik miqdori va uning ajralishi ham keng 
koiamda o‘zgarib to‘radi.Odamlar o‘xlayotgan paytda, kechasi soat 2-4 
lar orasidakam miqdorda,tushlik va kunning ikkinchi yarmi soat 2-4 lar 
orasida ko‘p miqdorda siydik ajraladi.
Siydik ajralishining o‘zgarishi iste’mol qilingan oziqalar tarkibi va 
ichilgan suvning miqdoriga,uning gavda to‘qimalari bilan birikish 
sharoitlariga,hamda ter bezlari bilan ajralishiga,tashqi haroratga,yil 
fasllariga,bajarilayotgan ish hajmigava ko‘pgina boshqa omillarga 
bog‘liqdir.Davomli 
ish bajarilganida 
siydik hosil 
bo‘lishi yoki 
diurez,kamayadi,qisqa muddatli jadal ish bajarilganida esa-tezlashadi. 
Siydikning barcha fizik va ximik xususiyatlari ham bir kecha kunduz 
davomida o‘zgarib to‘radi.
Siydik tarkibida miqdoriy jihatdan keng ko‘lamdagi,kelib chiqishi 
jihatidan to'rli tuman bo‘lgan organik va noorganik moddalaming oraliq 
va oxirgi mahsulotlarini saqlaydi.

Download 14,15 Mb.
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   318




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi

Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish