|
shaklan kapalakka o ‘xshaydi; kul rang moddaning atrofida oq modda
Pdf ko'rish
|
| bet | 258/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotshaklan kapalakka o ‘xshaydi; kul rang moddaning atrofida oq modda
joylashgan bo‘ladi. Kul rang moddaning oldingi «qanotlari» oldingi
shoxlar, orqadagi «qanotlari» esa orqadagi shoxlar deb ataladi. Oldingi
shoxlardan - orqa miyaning oldingi ildizlari, orqadagi shoxlardan esa
orqadagi ildizlari boshlanadi.
Bizga ma’lumki, kul rang modda asosan nerv hujayralaridan va
qisman ulaming o ‘siqlaridan iborat b o isa , oq modda asosan o ‘siqlardan,
ya’ni nerv tolalaridan tuzilgandir.
Bu tolalarning ayrim tutamlari turli funksiyalami o ‘taydi, shunga
ko‘ra, ulami uchta guruhga b o iish mumkin: 1) yuqoriga ko‘tariluvchi yoki
markazga intiluvchi tolalar - qo‘zg ‘alish gavdamizning turli qismlaridan
o ‘sha tolalar orqali bosh miyaga yetib boradi; 2) pastga tushuvchi yoki
markazdan qochuvchi yoMlar - qo‘zg ‘alish bosh miyadan o ‘sha y o ‘llar
orqali periferiyaga o ‘tadi; 3) bir to‘da kalta tolalar; ular orqa miyaning
ikki-uch segmentidan o ‘tib, ulami bir-biri bilan bog‘laydi.
Bundan tashqari, ba’zi tolalar orqa miyaning birinchi yarmidan
ikkinchi yarmiga o ‘tadi va uning ikkala yarmini bir-biri bilan birlashtiradi.
Shunday qilib, orqa miyaning asosiy funksiyalaridan biri - qo‘zg ‘alishni
355
o ‘tkazishdir. Orqa miya qirqib qo'yiisa, bu muhim funksiya buzilib, bir
qancha jiddiy o ‘zgarishlar kelib chiqadi.
Orqa miyaning reflektor faoliyati va markazlari. Orqa miyaning
ikkinchi asosiy funksiyasi uning reflektor faoliyatidir. Spinal baqaning
reflekslari
bilan
tanishganimizda
buni
ko‘rgan
edik.
Muhim
funksiyalaming reflektor markazlari orqa miyada joylashgan.
|
| |
