- rasm. Rentgen nurlanish fotoni yutilishida fotoelektron va xarakteristik nurlanishning vujudga kelishi sxemasi

Download 206.5 Kb.
bet	3/11
Sana	24.03.2021
Hajmi	206.5 Kb.
	#13491

2.2 - rasm. Rentgen nurlanish fotoni yutilishida fotoelektron va xarakteristik nurlanishning vujudga kelishi sxemasi

2.3 - rasm. U =35kV da molibden anod uchun rentgen nurlanishning tutash (1) va chiziqli (2) spektrlari

Gamma-nurlanish. Bu nurlanish radioaktiv elementlar yadrolarining (izotoplarning) emirilishi natijasida paydo bo‘ladi. Emirilish jarayoni quyidagi tarzda izohlanadi. Radioaktiv elementlar yadrosi tarkibiga kiruvchi protonlar va neytronlar o‘rtasidagi ichki yadroviy tortishish kuchlari yadroning etarlicha barqarorligini ta’minlamaydi. Natijada barqarorligi ham yadrolarning ancha barqaror yadrolarga o‘z o‘zidan o‘tishi kuzatiladi. Tabiiy radioaktiv emirilish deb ataldigan bu jarayon musbat zaryadlangan alfa zarrachalar () ni, manfiy zaryadlangan beta zarrachalar () ni va elektromagnit gamma nurlanish () ni chiqarish bilan kechadi.  va  zarrachalarning uchib chiqishi hamda  nurlanish natijasida yangi yadro paydo bo‘lib, u uyg‘ongan holatda bo‘lishii mumkin. Uyg‘ongan yadro normal uyg‘onmagan holatga o‘tib, gamma-nurlanish ko‘rinishdagi ortiqcha energiyani chaqiradi. Gamma-nurlanish spektori tutash bo‘lmay, bitta yoki bir nechta diskret energiyalar nurlanishni o‘z ichiga oladi.¹

Agar aytib o‘tilgan ko‘rinishdagi nurlanish manbaini kuchli elektr yoki magnit maydoniga joylashtrilsa, u holda 2.4-rasmda ko‘rsatilgan manzarani kuzatish mumkin.  - zarrachalar oqimi manfiy elektrod tomonga og‘adi, zarrachalar oqimi esa musbat elektrod tomon og‘adi.  - nurlanish oqimi elektr maydonga ham magnit maydonga ham ta’sirlanmaydi.

Download 206.5 Kb.