Axborot texnologiyasining vujudga kelishi va rivojlanishini belgilovchi
ichki
va
tashqi
omillar mavjud bo‘lib, ular quyidagilar:
Ichki omillar
- bu axborotni poydo bo‘lish turlari, xossalari, axborotlar bilan turli
amallarni bajarish, uni jamlash uzatish, saqlash va h.k.
Tashqi omillar
– bu axborot texnologiyasining texnika – uskunaviy vositalari orqali
axborot bilan turli vazifalarni amalga oshirishni bildiradi.
Shuning uchun axborot texnologiyasini quyidagicha ta’riflash mumkin.
Axborot texnologiyasi
— bu axboriy ma’lumotni bir ko‘rinishdan ikkinchi, sifat
jihatidan yangi ko‘rinishga keltirish, axborotni yig‘ish, qayta ishlash va uzatishning usul va
vositalari majmuasidan foydalanish jarayonidir.
Moddiy ishlab chiqarish texnologiyasining maqsadi
insonning talabini qondiradigan
yangi mahsulot ishlab chiqarishdan iborat.
Ishlab chiqarish, moddiy ishlab chiqarish - jamiyatning yashashi va taraqqiy etishi uchun
zarur boʻlgan moddiy boyliklar (turli iqtisodiy mahsulotlar)ni yaratish jarayoni; ishlab chiqarish
omillarini isteʼmol va investitsiyalar uchun moʻljallangan tovarlar va xizmatlarga aylantirish.
Axborot texnologiyasining maqsadi
esa insonning biror-bir ishni bajarishi uchun zarur
bo‘lgan, uni tahlil etish va u asosida qaror qabul qilishi kerak bo‘lgan yangi axborotni ishlab
chiqarishdan iborat. Turli texnologiyalarni qo‘llab, bitta moddiy resurslardan turli mahsulotlar
olish mumkin. Xuddi shu narsani axborot texnologiyalariga nisbatan ham aytish mumkin. Misol:
matematikadan nazorat ishini bajarganda har bir o‘quvchi boshlang‘ich axborotni qayta ishlash
uchun o‘zining bilimini qo‘llaydi. Masalaning yechimi bo‘lgan yangi axborot mahsuloti,
o‘quvchi tanlay olgan masalani yechish texnologiyasi, usuliga bog‘liq.
Moddiy ishlab chiqarishda turli maxsus jihozlar, stanoklar, uskunalar va boshqalar
ishlatiladi. Axborot texnologiyalari uchun ham o‘zining «uskunalari», vositalari mavjud. Bular
kseroks, telefaks, faks, skaner va boshqa vositalardir. Bu vositalar orqali axborotga ishlov berilib,
o‘zgartiriladi. Hozirgi paytda axborotga ishlov berish uchun
